De vijf hoeken van de wereld: Nederland in Brussel met Multatuli

Eduard Douwes Dekker (1820-1887), alias Multatuli, was de man die met zijn boek 'Max Havelaar' in opstand kwam tegen het Nederlandse koloniale bewind in Nederlands-Indië, het huidige Indonesië. Een belangrijke periode van zijn leven bracht hij door in Brussel, waar hij voor het eerst belandde in 1857 om zijn schuldeisers te ontlopen.

Die schulden kwamen er niet alleen door een gebrek aan inkomsten, maar door zijn voorliefde voor het gokken. Dekker zou - met enkele onderbrekingen - in Brussel blijven tot 1865. Hij verbleef lang in het Brusselse hotelletje Au Prince Belge bij de kathedraal in de Bergstraat 60 (nu 52).

Even werkte hij voor de krant L'Indépendance Belge, waar hij wellicht werd afgedankt omdat zijn bijdragen iets te radicaal waren.

In een brief van 22 september 1859 aan zijn vrouw Everdine maakte hij voor het eerst melding van zijn boek Max Havelaar dat hij op dat moment aan het schrijven was. Hij schreef letterlijk tot zijn vingers er pijn van deden. Op 13 oktober, nog geen maand nadat hij eraan begon, was het boek af.

Ongezien voor wat een van de meest belangwekkende boeken uit de negentiende-eeuwse literatuur is, dat bovendien een paar honderd bladzijden telde. In brieven liet Dekker verder uitschijnen dat voor het personage Saïdjah ten dele het zangeresje Estelle model stond dat hij had ontmoet in een café chantant in een 'passage' (waarschijnlijk de Sint-Hubertusgalerijen) in Brussel.

Multatuli had het best naar zijn zin met de medebewoners en de buren van het hotel, waar ook een kroeg aan was. Financieel ging het minder. Hij moest lenen om inkt te kunnen kopen en bedelde om kolen voor zijn kacheltje. Toen Max Havelaar werd uitgegeven had het succes, maar dat leverde Multatuli in financiële zin niet veel op omdat hij de auteursrechten niet bezat.