Tachtig Brusselaars in Syrië, Egyptische ambassade tegen IS

Zeker tachtig Brusselaars vechten of vochten in Syrië en/of Irak. Die cijfers komen van Midden-Oostenspecialist Pieter Van Ostaeyen, en zijn geactualiseerd. Ondertussen profileert Egypte zich als een van de weinige landen in de regio als baken van stabiliteit. Ook in ons land laat zich dat voelen.

T achtig veelal jonge mensen zijn de afgelopen jaren naar Syrië getrokken, vaak om er voor de Islamitische Staat of het Al-Qaedafiliaal Jabhat al-Nusra te gaan vechten. Enkelingen onder hen kwamen bij kleinere groepen terecht, zoals de oudere Abderraman Ayachi (foto), zoon van een Syrisch-Molenbeekse predikant, die in 2013 stierf terwijl hij voor de Suqur as-Shambrigade vocht.

De cijfers komen van Pieter Van Ostaeyen, een Mechelse internet- en Midden-Oostenspecialist en zijn een aanpassing van cijfers die eerder in de media circuleerden. Toen werd het aantal personen uit het Brussels gewest dat in Syrië vocht geraamd op 83. Die drie blijken nu uit de Vlaamse Rand te komen. De meeste strijders die Van Ostaeyen kon identificeren komen uit Brussel (ongeveer 36) en Sint-Jans-Molenbeek (17). Op Brussels niveau bestaat er geen zekerheid over het aantal personen dat teruggekeerd is, maar voor de 481 Belgen die in Syrië zijn geweest komt van Ostaeyen uit op 51 teruggekeerden. Cijfers van de overheid geven vaak een dubbel aantal.

Elite
Vorig jaar kwam N-VA-senator Karl Vanlouwe nog uit op 141 inwoners van het Brussels gewest die in Syrië waren (geweest). Het verschil betreft hoogstwaarschijnlijk personen die zelden of nooit op sociale media actief zijn om hun daden in de kijker te zetten. Vanlouwe had zijn cijfers van een overheidsbron.

Van Ostaeyen is ook zeker dat de twee IS-leden die begin dit jaar in Verviers werden doodgeschoten door de politie leden waren van Katibat al-Battar, een elitebrigade van Islamitische Staat. Hun plannen zouden een aanslag op de Belgische politietop zijn geweest. Lidmaatschap van een elitebrigade toont verregaand religieus idealisme aan, en allesbehalve geopolitieke naïviteit.

Dat het Midden-Oosten een kruitvat is, is ondertussen al lang geen understatement meer. Te midden van al dat tumult probeert Egypte zich als baken van stabiliteit op te werpen. President Abdel Fatah al-Sissi, die na een militaire staatsgreep aan de macht kwam, probeert zijn land ook zo te verkopen aan het Westen. Ook in Brussel. Vorige maand organiseerde de Egyptische ambassade in ons land bijvoorbeeld een reeks gesprekken in de Europese instellingen over de toestand in het Midden-Oosten en de bescherming van christelijke minderheden in Arabische landen. Daaraan gekoppeld was een christelijke mis die werd georganiseerd in Leuven ter herdenking van de 21 kopten – Egyptische christenen – die in februari op een Libisch strand werden onthoofd door de lokale afdeling van IS. De Egyptische ambassade troonde toen zelfs de Brusselse vertegenwoordiger van de al-Azhar-universiteit in Caïro mee naar de mis. Al-Azhar is een instituut in de islamitische wereld, maar wordt tegenwoordig ook gecontesteerd omdat ze een dubbelzinnige houding aanneemt ten opzichte van IS. Sewif Abdelhady, de Brusselse vertegenwoordiger, scheen tijdens die beruchte mis wel IS af te vallen in een gesprek met BDW. “De extremisten van Islamitische Staat vertegenwoordigen de islam niet. Als ze zichzelf wel islamitisch noemen, dan houden ze geen rekening met de islam. IS is op geen enkele manier gelinkt aan een godsdienst, maar we moeten ze wel samen bestrijden, want ze zijn een bedreiging voor de wereld,” aldus Abdelhady.

Een punt van kritiek, toch: Abdelhady beantwoordde een vraag over een wezenskenmerk van de islam echter niet echt. In de islam bestaat er strijd tussen de zogenaamde Dar al-Islam, de islamitische wereld, en de Dar al-Harb, ‘het huis van de oorlog’. De strijd tussen beide concepten is kenmerkend voor het discours van Islamitische Staat. Abdelhady vertelde echter dat “die strijd iets van vroeger is.”