We kunnen het ons bijna niet voorstellen met alle toeristen in het centrum van Brussel, gewapend met camera en/of smartphone, maar ooit richtte iemand voor het eerst een filmcamera op Brussel om het gekrioel in de straten vast te leggen. Die pioniers waren de gebroeders Lumière, al klopt dat niet volledig. Het waren niet de broers zelf die hier kwamen filmen, maar wel een van hun werknemers, de Fransman Alexandre Promio.
Jouw vraag
BIG CITY. Wat zijn de oudste bewegende beelden van Brussel?
Lees ook: BIG CITY. Kan je Brusselse vissen eten?
In december 1895 vond de allereerste commerciële filmvertoning plaats in Parijs. Amper twee jaar na dat gigantische succes besloten de gebroeders Lumière om hun gloednieuwe apparaat, de Cinématographe, wereldwijd te promoten. Daarvoor hadden ze opérateurs of vertegenwoordigers nodig. Die moesten de catalogus van de gebroeders Lumière aanvullen met beelden van over de hele wereld: van de optocht bij de begrafenis van Queen Victoria tot het bloeiende leven in de Brusselse binnenstad.
"Wat zijn de oudste beelden van Brussel?"
Die opnames werden bestempeld als vues animées, vrij te vertalen als: bewegende beelden. De gebroeders Lumière zagen in de cinematograaf vooral een middel om alledaagse taferelen te filmen. Het waren kleine 'documentaires' en observaties.
De cinematograaf was de eerste filmcamera die ook als projector kon worden gebruikt. Daarmee konden de films meteen aan een betalend publiek getoond worden. Niet veel later, op 1 maart 1896, vond de allereerste Belgische filmvertoning plaats.
Eerste bioscoop
De locatie van die primeur was een zaaltje in de Koningsgalerij nummer 7, dat meteen werd bestempeld als de eerste 'bioscoop' van het land. Momenteel kan je er geen films meer zien, maar wel chocolade kopen. Maar lang voor de chocolatier er kwam, keek hier een publiek naar bewegende beelden van een kind aan de ontbijttafel en mensen die kaart speelden. Veel stelde het nog niet voor.
Een jaar later, in 1897 kreeg Alexandre Promio van de gebroeders Lumière de opdracht om naar Zweden te reizen om in Stockholm de inhuldiging van de Wereldtentoonstelling vast te leggen. Onderweg hield hij halt in Brussel. Hier zou hij op vijf plaatsen films van één minuut maken die dan de naam 'Cinq vues de Bruxelles' kregen.
Die vijf plaatsen lijken niet toevallig gekozen. De plekken liggen niet alleen in elkaars buurt, wat praktisch was tijdens zijn korte bezoek, ze geven ook de grandeur van de belle époque weer. Onder meer het Beursgebouw, het De Brouckèreplein met het gloednieuwe Métropole Hotel en de Grote Markt - volgens Victor Hugo het mooiste plein ter wereld - duiken erin op.
'Cinq vues de Bruxelles' reisde langs alle steden en dorpen dankzij kermissen. Al gebeurt er weinig in de filmpjes, de toeschouwers waren er gek van. Alexandre Promio biedt ons dus meer dan 125 jaar later een venstertje naar het 19de-eeuwse Brussel.
- VOLGENDE KEER Wat is het verhaal achter de verstopte Beeldentuin in het centrum?
Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier
Big City
Zet onze journalisten aan het werk en stel ons jouw vraag over Brussel. De populairste vragen van de BRUZZ-gebruikers worden beantwoord in een reportage op een of meerdere BRUZZ-kanalen.
Lees meer over: Brussel-Stad , Film , Big City , Lumière , Koningsgalerij , Alexandre Promio , Anspachlaan , Grote Markt , De Brouckèreplein
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.