Uitgelicht: nieuwe hoofdzetel BNP voor 8.000 mensen

Als het masterplan standhoudt kan BNP Paribas Fortis in 2021, op haar zetelcampus aan de Warandeberg 7.300 werkposten – goed voor 8.000 personeelsleden – concentreren. De Belgische bank bouwt daarvoor met het Oostenrijkse baumschlager eberle, dat de Ukkelse bouwreus Samyn op zijn honger liet zitten.

De hoofdzetel van BNP Paribas Fortis bouwt een nieuwe ‘topgrafische sculptuur’ tussen de Warandeberg, Ravensteinstraat en Baron Hortastraat (tegenover Bozar). In de bas-fond van de Koningsstraat en het Warandepark, zeg maar. Ooit was de Société Générale, in 1822 opgericht door koning Willem I van Oranje-Nassau, de eerste kredietverschaffer aan de Belgische staat voor 10.000 florijnen (in 1830). Vandaag behoort de oude Fortis tot de Franse groep BNP Paribas.

De Belgische tak wil haar hele zetelcampus aan de Warandeberg/Houtmarkt (bij het monument van de Vooruitgang) concentreren. Daarvoor gaan de twee bruine torens van het pand uit 1974-1979, ontworpen door architect Hugo Van Kuyck (1902-1975), tegen de grond. De toelatingen voor het strippen tot op het beton (in 2014) en de asbestverwijdering (in 2015) zijn al binnen. Dat maakte de bank vorige week bekend.

In 2013 werd een internationale wedstrijd uitgeschreven omdat renovatie van de oude zetel duurder uitkwam, én de functionaliteit achterhaald is. Een kluizenzaal en grote drukkerij zijn niet meer nodig. Wat men wel wil is daglicht, geothermische verwarming en flexibele kantoorlandschappen voor 4.500 werkplaatsen (baumschlager eberle-pand), als uitbreiding van de 1.350 plaatsen nu (in het Van Kalckgebouw).

Uit 25 architectenbureaus werd eerst een shortlist van zeven geselecteerd, nadien bleven twee bureaus in de running. Tot voor kort strooiden Belgische aannemers rond dat de Ukkelse gigant Samyn & Partners de opdracht had binnengehaald, ook Samyn speelde blufpoker. De wedstrijdjury – met naast de bank ook Brussels Bouwmeester Olivier Bastin, vertegenwoordigers van de overheden en externe experten – koos uiteindelijk voor het ontwerp van baumschlager eberle. Het Oostenrijkse bureau heeft het niet-universitaire ziekenhuis AZ Groeninge (Kortrijk) op zijn referentielijst, naast groots werk in Duitsland, China, Vietnam en in het belastingsparadijs Liechtenstein. Baumschlager eberle werkt samen met Styfhals & Partners (Machelen), dat een groot stuk van de uitvoering van de nieuwe site voor zijn rekening mag nemen.

“De karaktervolle constructie van Van Kuyck was ons genegen,” stelt de Bouwmeester. “Het debat tussen postmoderniteit en nieuwe moderniteit zal nog gevoerd worden, maar we krijgen nu een beter geïntegreerd gebouw voor de wijk.”

Het Gesamtkunstwerk houdt ongezien veel rekening met de publieke ruimte en de passant. Een zuilengaanderij zorgt voor een overdekte passage die langsheen de Ravensteinstraat circuleert. De hele benedenverdieping krijgt open patio’s, met gaanderijen die publieke functies kunnen krijgen, van expositieruimte tot cafetaria. Het dak komt niet hoger meer dan de neoclassisistische rijhuizen aan de Koningsstraat (Warande). En de riante lichtuitsparingen (zie foto links, jmb) moeten de patio’s gebruiksvriendelijk maken. Meer parking dan vandaag krijgt de site niet, het Centraal Station en Metro Park liggen op wandelafstand.

Planning
Tijdens de werken in de Koningsstraat en aan het nieuwe auditorium in de Kanselarij begint de procedure voor bouwvergunning voor de nieuwbouw. Eind 2014 moet de kant aan de Baron Hortastraat compleet leeg zijn. Als het asbest afgevoerd is, kan de afbraak beginnen in 2016. In 2017 start de constructie, om in 2021 gebruiksklaar te zijn. Dit is het beste scenario, als er geen crisis uit de lucht valt. “We hebben nog kantoren zat om het ontruimd personeel elders te vestigen,” stelt Frank Bruynsteen, hoofd Facility Management.

“Op de zetelcampus (cluster Kanselarij, Koningsstraat, Warandeberg) moeten uiteindelijk 8.000 personen aan de slag kunnen (op 7.300 werkposten). Wat op termijn met de resterende lokalen aan de Kreupelenstraat en Broekstraat (2.000 personen) gaat gebeuren weten, we nog niet (de beschikbaarheid van een repetitiezaal door de Harmonie van de bank komt daarmee in gevaar, want de nieuwbouw voorziet hier niet in, red.). “We zullen altijd buiten de Kleine Ring blijven huren – nu voor 3.000 personen, in het Manhattan Center (WTC), de Botanic Building (Lazaruslaan), en Boréal (Vooruitgangsstraat). Dat is nodig om bij een ramp in de Vijfhoek (afsluiting Ring) altijd bereikbaar te blijven.”