'Ook Franstalige rusthuizen krijgen taalproblemen'

Het tekort aan Nederlandstalige verpleegkundigen en verzorgenden leidt in heel wat Brusselse rusthuizen tot communicatieproblemen en sociale isolatie. Dirk Devroey van de VUB voorspelt dat er over enkele jaren ook een tekort aan Franstalig verzorgend personeel zal zijn.

Een en ander blijkt uit een recent onderzoek dat Cécile Kalala Ntumba en haar promotor, prof. dr. Dirk Devroey van de vakgroep Huisartsgeneeskunde van de VUB, voerden. Door het toenemende aantal ouderen in de woonzorgcentra wordt het steeds moeilijker om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden. In Brussel is er een bijkomend probleem: daar moet gezocht worden naar verpleegkundigen en verzorgenden die de taal van de patiënten spreken.
De onderzoekers stuurden een enquête naar alle hoofdverpleegkundigen van de Brusselse rust- en verzorgingstehuizen. Er werd gepeild naar de talenkennis van de bewoners en van het verzorgend personeel, en naar de gevolgen van de taalproblemen.

21 van de ruim honderd Brusselse woonzorgcentra werkten mee, waarvan twaalf tweetalige, zeven Franstalige en twee met een Nederlandstalige erkenning.

Vier op de vijf bewoners spreekt maar één taal, zo blijkt. Meestal is dat Frans, maar zeven procent spreekt alleen Nederlands. De meeste verpleegkundigen en verzorgenden zijn wel meertalig: 94 procent spreekt onder meer Frans, 26 procent een Afrikaanse taal, 23 procent Arabisch en 21 procent Nederlands.

Van de zeven Franstalige rusthuizen zijn er drie zonder Nederlandstalig personeel en nog eens drie met minder dan vijf Nederlandstalige verzorgenden, het aantal dat volgens Devroey minimaal nodig is om een Nederlandstalige permanentie te verzekeren. Devroey: "Dat het zo zou zijn in de Franstalige rusthuizen, hadden we min of meer verwacht. Maar uit de enquête blijkt dat ook de helft van de tweetalige instellingen met minder dan vijf Nederlandstaligen werkt. En zelfs in de rusthuizen met een Nederlandstalige erkenning zijn er taalproblemen doordat er veel verpleegkundigen uit Zuid- en Oost-Europa en uit Afrika ingeschakeld worden."

Negen van de 21 rusthuizen erkennen dat er door de taalbarrière communicatieproblemen met de bewoners ontstaan, een kwart heeft het zelfs over sociaal isolement.

Devroey voorspelt dat door het stijgende aantal buitenlandse krachten in de ouderenzorg ook in Franstalige rusthuizen een tekort zal ontstaan aan verzorgers die de taal van de oudere bewoners spreken, "tenminste als de overheid niets doet om de instroom in het beroep te verzekeren."