Uitgelicht: parkeeragentschap komt stilaan van de grond

Het idee is al zeven jaar oud, maar pas de laatste weken klaart de lucht op boven het befaamde/beruchte gewestelijk parkeeragentschap. Eerst keurde de Brusselse regering de statuten en de uitvoeringsbesluiten voor het parkeeragentschap goed. Daarna veegde het Grondwettelijk Hof protest van de gemeenten van tafel. In januari 2011 moet het zover zijn.

Even recapituleren: het Gewestelijk Parkeeragentschap is een voorstel dat al sinds 2003 circuleert binnen en buiten de Brusselse regering. Het oorspronkelijke idee kwam van toenmalig staatssecretaris van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A). Die wou zo het parkeerbeleid naar het Gewest toe trekken.

Hij zei de autodruk in Brussel met twintig procent te kunnen verminderen. Voorlopig is parkeerbeleid een gemeentelijke bevoegdheid, wat resulteert in een lappendeken van regelingen.

Samen met de gemeenten werkt de huidige minister van Mobiliteit, Brigitte Grouwels (CD&V), aan een gewestelijk parkeerbeleidsplan. Daarin zouden een aantal krachtlijnen opgenomen worden.

Zo komen er eenvormige types parkeerzones, met eenzelfde tarief en reglement. Het is mogelijk dat de zones de gemeentegrenzen overschrijden. In sommige van die zones zijn dan vrijstellingen mogelijk voor bewoners, zorgverleners, mensen met een handicap en autodelers. Ten slotte zal er een maximaal aantal parkeerplaatsen voor het hele gewest komen.

Voor dat parkeerbeleidsplan moet er uiteraard eerst een studieopdracht uitgeschreven worden. In januari 2011 wordt dan overgegaan tot de juridische oprichting. Maar daarmee is de kous nog niet af: dan moeten er nog statuten volgen en personeel gerekruteerd worden. Wanneer het agentschap ook echt operationeel wordt, kon men op het kabinet-Grouwels voorlopig niet kwijt.

Geld en autonomie
Sommige Brusselse gemeenten zijn koele minnaars van het Gewestelijk Parkeeragentschap, vooral die waar een MR-burgemeester de plak zwaait. Zo veegde het Grondwettelijk Hof vorige week nog het protest van tafel van Sint-Pieters-Woluwe, Sint-Lambrechts-Woluwe, Koekelberg en Etterbeek. Die hadden een klacht ingediend uit vrees dat hun lokale autonomie aangetast zou worden door de ordonnantie van de Brusselse regering, en ze argumenteerden dat het Brussels Gewest niet bevoegd was om een parkeeragentschap op te richten. Het Hof volgde de redenering van de vier gemeenten echter niet.

De Etterbeekse burgemeester Vincent De Wolf (MR) ziet wel iets in een uniformisering van het parkeerbeleid, zo vertelde hij aan de RTBf. Maar hij vindt tegelijkterijd dat de gemeenten veel meer betrokken moeten worden bij de besluitvorming. Alleen gemeenten zijn in staat om snel en flexibel in te spelen op veranderingen op wijkniveau, bijvoorbeeld als een buurt van een handelsbuurt naar een woonbuurt evolueert, vindt De Wolf.

De Etterbeekse burgemeester stelt zich ook vragen bij het betalingssysteem dat het Gewest wil hanteren. De vorm van heffing van het Gewest moet bij wanbetaling langs een rechter passeren om het verschuldigde bedrag op te eisen. Nu hanteren de gemeenten een systeem dat bij wanbetaling de gemeentelijke ontvanger in staat stelt stappen te zetten. Volgens De Wolf legt het gewestelijke systeem een serieuze hypotheek op de rentabiliteit.

Contracten
Dé achilleshiel van het Gewestelijk Parkeeragentschap is misschien wel dat de gemeenten niet verplicht zijn zich in te schrijven. Als ze dat willen, kunnen de gemeenten op eigen houtje een apart beleid blijven voeren; alleen het opstellen van een gemeentelijk parkeeractieplan is verplicht. Meer dan een warme oproep tot deelname lanceren kan minister Grouwels naar eigen zeggen niet.

Een laatste adder onder het gras is dat enkele Brusselse gemeenten al een contract hebben lopen met een privéfirma voor de praktische uitvoering van hun parkeerbeleid. Zo ook de gemeente Koekelberg.

"En dat is meteen de enige reden voor ons beroep bij het Grondwettelijk Hof," zegt schepen van Mobiliteit Jean-Pierre Cornelissen (LB-MR). "Onze gemeente heeft begin jaren 1990 een contract afgesloten met Cityparking. Dat contract loopt zestig jaar, het is dus goed mogelijk dat als dit contract verbroken wordt, de firma een schadevergoeding zal eisen."

"Op dat vlak heeft het Gewest ons nog niet kunnen geruststellen. Ons protest tegen het parkeeragentschap is in ons geval geen MR-manoeuvre, zoals sommigen beweren, wij zijn zeker niet tegen een uniformer parkeerbeleid in het gewest."

Koekelberg staat niet alleen met zijn zorgen. Eind 2008 sloot de gemeente Elsene nog een nieuw contract af met de firma Vinci Park met een looptijd van tien jaar. Burgemeester Willy Decourty (PS) sloot zich niet aan bij het protest bij het Grondwettelijk Hof. Maar hij liet eind 2008 het volgende optekenen: "Het Gewestelijk Parkeeragentschap wordt door het Gewest opgelegd. Het Gewest zal dus de eventuele schadevergoeding moeten betalen."

Het laatste hoofdstuk in de saga van het parkeeragentschap is nog niet geschreven.