Vlaamse feestdag: het pleidooi van Ans Persoons voor meer emotie

In de toespraak die schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden van Brussel-Stad Ans Persoons (SP.A) hield op de Vlaamse feestdag op het Brusselse stadhuis, vergelijkt ze de relatie tussen Brussel en Vlaanderen met een liefdesverhouding.

Het Brusselse stadhuis telt vele mooie ruimtes. Mijn favoriet blijft onze trouwzaal, hier vlak naast. Eeuwen geleden was het een rechtszaal, vandaag worden er jaarlijks honderden verliefde koppels in het echt verbonden. Er heerst al lang geen recht meer, maar hartstocht.

Ik trouw zelf regelmatig Brusselaars en probeer dan altijd iets zinnigs te zeggen over de liefde. Dat is niet eenvoudig. Menselijke relaties zijn complex, maar hoe zit het met de relatie tussen Vlaanderen en Brussel? We omarmen elkaar en zitten in elkaar verstrengeld.

De liefde tussen Vlaanderen en Brussel: daar wil ik het vandaag graag kort over hebben.

Exceltabellen
Er zijn mensen die relaties beschrijven met termen geleend uit de economie. Als een win-winsituatie die tot persoonlijk rendement moet leiden. Die mensen eindigen vaak teleurgesteld: ze hebben altijd het gevoel dat zij méér ‘geïnvesteerd’ hebben in de relatie dan de ander.

Soms heb ik het gevoel dat Vlaanderen met zo’n blik naar Brussel kijkt. Vlaanderen investeert veel middelen in Brussel op het vlak van onderwijs, cultuur, welzijn. En lijkt zich steeds vaker af te vragen: wat krijgen we daar voor terug? Wat zit er in voor ons? Ik weet niet welke resultaten precies verwacht worden. Kinderen die school lopen in het Nederlands worden er niet gevormd tot Vlamingen. Ze krijgen de kans om iets van hun leven te maken. Het rendement van de Vlaamse investeringen is niet vatbaar in Exceltabellen, het gaat over welbevinden, ontplooiing, geluk. Een relatie is emotie, geen economie.

Zwemmen in openlucht
Het is normaal dat partners na de eerste verliefdheid een beetje van hun wolk vallen, maar er is altijd een zekere mildheid nodig , een positieve ingesteldheid die maakt dat de nadruk ligt op de kwaliteiten, en niet op de gebreken van de ander. Om een relatie te doen slagen, helpt een roze bril.

Op dat vlak zit er tussen Brussel en Vlaanderen soms een haar in de boter. Vlaanderen draagt Brussel nog te weinig in het hart. En ook al zit Brussel institutioneel stevig verankerd achter taalgrenzen, een uitzwerming van Brusselaars naar de Vlaamse Rand – of het nu is om er te komen wonen of gewoon te zwemmen in openlucht – wordt nog te vaak beschouwd als iets schadelijks, te mijden. Terwijl Brussel en de Brusselaars zoveel moois in zich dragen.

Bastaardmentaliteit
Focussen op wat de ander wel eens verkeerd zou kunnen doen, een gebrek aan ‘roze bril’: dat is een dooddoener voor elke relatie.

De valkuilen van de liefde zijn talrijk en het geheim van een goede relatie is moeilijk te vatten. Toch waag ik me aan een voorstel dat volgens mij moet lukken voor Brussel en Vlaanderen: een liefdevolle latrelatie. (Lat staat voor living apart together, red.)

Het geheim van een dergelijke relatie schuilt in de ander niet willen veranderen, maar graag zien net om wie hij is en in de erkenning dat je de ander nodig hebt (ook al woon je niet samen).

Brussel en Vlaanderen zijn heel anders. Dat is geen probleem, we vullen elkaar perfect aan. Deze stad is het waard graag gezien te worden precies voor wat ze is: een bonte meertalige stad die voortdurend in beweging is en zelden slaapt. Een stad met een bastaardmentaliteit die niemand vraagt om binnen te lijntjes te kleuren. Een stad waar Stromae op de feestdag van de Franse gemeenschap vraagt om Vlaams te spreken. Een stad die artiesten en kunstenaars van overal ter wereld aantrekt met haar creatief klimaat. Een grootmoedige stad die nieuwkomers vanaf dag één aanvaardt als Brusselaar. Een stad met een enorme potentieel aan jonge mensen met talent.

Nachtvluchten
Brussel doet iets met een mens. Onze stad nestelt zich als een virus onder je vel en laat je niet meer los. We willen graag ook het hart van Vlaanderen beroeren.

Living apart together gaat ook over aanvaarden dat je elkaar nodig hebt, ook al woon je gescheiden. Als Vlaanderen en Brussel zich tegen elkaar beginnen afzetten, als we denken dat we het wel alleen kunnen, loopt het mis. Kijk maar naar de discussie over de nachtvluchten. Het gaat niet meer over veiligheid, over hoe zo weinig mogelijk mensen overlast te bezorgen, over rekening houden met bevolkingsdichtheid en stadskernen. Het gaat enkel nog over het sparen van de eigen bevolking, ook al gaat dat ten koste van één van de armste en dichtst bevolkte gebieden van Europa, de Brusselse Kanaalzone.

Wat Vlaanderen en Brussel nodig hebben, is een latrelatie gestoeld op liefde, wederzijds begrip en respect. Er is geen alternatief: we kunnen elkaar ook proberen te bekampen, maar daar komen we allebei gehavend uit. Een sterk Vlaanderen gaat hand in hand met een sterk Brussel.

Groot hart
Er zijn bibliotheken volgeschreven over de liefde, maar ik wil graag besluiten met de rake woorden van de Engels-Amerikaanse dichter W.H. Auden: “If equal affection cannot be, let the more loving one be me.”

Als het onmogelijk is dat Vlaanderen en Brussel elkaar even graag zien, laat Brussel dan degene zijn met de meeste liefde.

Iedereen weet: een respectvolle relatie uitbouwen, gebaseerd op emotie en niet op cijfers, en gevoed met de nodige dosis ‘roze bril’, dat vergt tijd en energie. Er is goede wil nodig, en openheid. Laat dat nu net ons grootste talent zijn. Brussel heeft een groot open hart en biedt het u aan. Op een schoteltje. Inderdaad, u hoort het goed: Brussel maakt Vlaanderen het hof.

We zullen iedereen die in Brussel wil komen wonen, met open armen ontvangen. We zullen gretig en met nog meer goesting gebruik maken van de Vlaamse culturele huizen en scholen in Brussel. We zullen de harten van de pendelaars veroveren en ervoor zorgen dat ze met plezier 10 minuten wandelen van het Noordstation tot aan kantoor. We zullen trachten alle Vlamingen warm te maken voor hun hoofdstad. Te beginnen met de leden van de nieuwe – nog te vormen – Vlaamse regering, die ik graag nu al wil uitnodigen voor een ontdekkingstocht door Brussel. We hopen u te verbazen, ontroeren en te inspireren.


Ans Persoons (SPA),
Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden in Brussel-Stad