Standpunt BDW: Voluntarisme

De Brusselse OCMW’s noemen de hoofdstad een sociale tijdbom en vragen om de armoede over heel België te spreiden. Dat gebeurde twee weken geleden. Nu voorspelt het Brussels Instituut voor Statistiek (BISA) dat de inkomenskloof met Vlaanderen de komende jaren alleen maar groter gaat worden. De vraag moet gesteld worden wat het ergste is, schrijft Danny Vileyn

Tegen 2018 – over vijf jaar dus – telt de hoofdstad 60.000 inwoners meer dan vandaag. Ook de bevolking op arbeidsleeftijd neemt snel toe, toch zou de werkloosheid lichtjes dalen. Dit jaar piekt de werkloosheid met 21,4 procent, om vanaf volgend jaar te dalen, tot 20,2 procent in 2018. Dat zijn 2.300 werklozen minder dan in 2014, maar het gaat natuurlijk nog altijd over 120.000 werklozen, 120.000 mensen zonder behoorlijk inkomen, zonder beroepsfierheid, zonder collega’s. Dat blijft ondraaglijk veel.

Toch zullen alle sociale uitkeringen samen de volgende jaren minder snel stijgen in Brussel dan in de rest van het land. Het pakket werkloosheidsuitkeringen en uitgaven voor het leefloon nemen wel fors toe, maar de pensioenmassa neemt minder snel toe dan in Vlaanderen en Wallonië. Dat geldt overigens voor pensioenen van loontrekkenden en van ambtenaren.

Het Brussels Gewest is in een paar decennia grondig dooreengeschud. De demografie is overhoop gegooid. Dat heeft zijn weerslag op de welvaart. In 1990 lag het beschikbaar inkomen in Brussel nog boven dat van Vlaanderen, de komende jaren duikt het onder dat van Wallonië. Op zich is dat geen ramp. Het belangrijkste criterium moet zijn of ieder huishouden voldoende inkomen heeft om behoorlijk te leven. Het antwoord is negatief. Er zijn ook mensen met werk, zelfs tweeverdieners, die met moeite het hoofd boven water houden.

De verklaring voor de gestage achteruitgang van het beschikbare inkomen in de hoofdstad is gekend: stadsvlucht en migratie. Al decennialang zijn er jaarlijks vele duizenden middeninkomens en hogere inkomens die naar de groene Rand of verder trekken. Anderzijds is er de bevolkingstoename veroorzaakt door hogere geboortecijfers en de komst van arme migranten op zoek naar een beter leven.

De opdracht voor de volgende regeringen – gewestelijk, Vlaamse en Franse Gemeenschap en federaal – is duidelijk: ze moeten aantonen dat het BISA ongelijk heeft. Er moeten meer mensen een baan vinden, werklozen en leefloners. Armoede moet niet gespreid, maar moet bestreden worden.