Standpunt BDW: Recht op privacy

Minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) kreeg minder hoon over zich heen toen hij vorige week naar de rechter stapte tegen taxidienst Uber, dan zijn voorgangster Brigitte Grouwels (CD&V). Die werd in het voorjaar door de media en politieke tegenstanders nog afgeschilderd als een overblijfsel uit de negentiende eeuw toen ze actie ondernam tegen Uber.

O ja, één kritiek was er afgelopen weekend wel op Smet: minister van Digitale Agenda Alexander De Croo (Open VLD) maakte in De Morgen de bijzonder ongelukkige vergelijking met Recep Tayyip Erdogan. De Turkse premier die, omdat hij niet tegen kritiek kan, sites blokkeert. (En toevallig afgelopen weekend 23 kritische journalisten de bak in draaide). Maar De Croo’s coalitiegenote Elke Sleurs (N-VA) schoot Smet zopas te hulp, door de belastinginspectie op Uber af te sturen. Zij is als staatssecretaris bevoegd voor fiscale fraudebestrijding.

Tegenover Grouwels enkele maanden geleden hebben Smet en Sleurs vandaag het voordeel dat er intussen een paar minder fraaie zaken over Uber bekend zijn geraakt. Over de arrogante houding van de Amerikaanse bedrijfsleiding en onregelmatigheden wereldwijd, maar net zo goed over hoe Uber hier in België vrolijk de wet aan zijn laars lapt.

Disruptive innovation, verstorende vernieuwers, dat is de term waarmee technologiebedrijven worden bedacht die traditionele, gevestigde bedrijven uitdagen. In zijn opiniestuk (‘Focus op de mogelijkheden van Uber en co., niet op de moeilijkheden’) had minister De Croo het er ook over dat achter de brede rug van grote spelers als Uber en Airbnb “zich een hele samenwerkingseconomie ontwikkelt met peer-to-peer-netwerken, crowdsourcing en groepsaankopen.”

Het is inderdaad een bijzonder interessante evolutie. Maar om te beginnen kan je daarmee niet vergoelijken dat sociale en andere wetten met voeten worden getreden. Bovendien is het nog maar de vraag of je echte vormen van samenwerkingseconomie en de aanpak van grote technologiebedrijven, zomaar in één adem kan vernoemen. Bij autodelen, cohousing of crowdsourcing vormen grote winsten niet de drijfveer, en is duurzaamheid vaak een belangrijk criterium. Bij technologiebedrijven is het wél de bedoeling om (bijzonder) grote winsten te maken - met ‘delen’ heeft dat eigenlijk niet veel te maken.

En waar we ons met zijn allen ondanks alles wat eerder al bekend geraakte, nog veel te weinig zorgen over maken: hoe sommige technologiebedrijven eropuit zijn om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen over hun argeloze klanten om die te ge-/misbruiken. Over onze privacy mogen we ons wel degelijk ongerust maken. Uber België ontkent dat het gegevens van klanten gebruikt. Maar welke zekerheid hebben we daarover?

Het zou wel eens een van dé topics van 2015 kunnen worden: het recht op privacy, ook en vooral op digitaal vlak.