Ugo Dehaes verenigt professionals met amateurs in Redance

Zeven professionele choreografen nemen een groep amateurdansers onder hun vleugels om een van hun vroegere choreografieën nieuw leven in te blazen. Het resultaat heet Redance, en Zinnema sluit er zijn seizoen in schoonheid mee af.

Een van die zeven kunstenaars én bezieler van het project is de Leuvense Ugo Dehaes, die een tijdje geleden hoge ogen gooide met de dansvoorstelling Women (2011). Dehaes nam het voorbije jaar op vraag van Nathalie De Boelpaep, directrice van Zinnema, het curatorschap voor dans op zich: "Het leek me een uitdaging om met amateurs te werken rond hedendaagse dans. Recent nog had ik enkele positieve ervaringen met amateurdansers: zo heb ik Women, een productie voor acht professionele danseressen, twee jaar later hernomen met meisjes tussen amper 10 en 14 jaar oud. Die zaten allemaal wel op de dansschool, maar waren natuurlijk net zo goed amateurs. Dat is toen verrassend goed meegevallen, dus in die zin zag ik zeker mogelijkheden bij Zinnema.

En u hebt er meteen zes andere collega's warm voor kunnen maken?
Ugo Dehaes: Door gebrek aan tijd kon ik hier niet genoeg present tekenen, en dus heb ik voorgesteld om er andere choreografen, vooral afkomstig uit Brussel, bij te betrekken. Het zijn allemaal behoorlijk gevestigde namen, onder wie Tuur Marinus, Natascha Pire & Randi De Vlieghe, Koen De Preter, Maria Clara Villalobos en Karin Vyncke.
Enerzijds heb ik hen gekozen omdat ik op zoek was naar genoeg variatie qua aanbod: van eerder legoachtig bewegingsmateriaal tot zeer fysieke, heftige dans. En anderzijds omdat ze allemaal bewezen hebben niet bang te zijn om met niet–professionelen te werken. Zo maakte Koen De Preter bijvoorbeeld recent nog een voorstelling met een tachtigjarige danseres.

Maar ze brengen geen volledige remake van een vroegere choreografie?
DEHAES: Neen, dat zou te ver leiden. Elk maakt met zijn of haar groepje een scène van zo'n tiental minuten uit een bestaand werk. Het is aan mij om al die fragmenten te monteren tot één avondvullende productie. Er moet een zekere logica en opbouw in komen te zitten.

Waarom zweert u bij die formule van het – excusez le mot – 'recycleren'?
DEHAES: Omdat deze formule aan kunstenaars de kans geeft om opnieuw te schaven aan materiaal dat zogenaamd al klaar is, zodat ze het kunnen verfijnen en uitdiepen. Iets waar je doorgaans nauwelijks de tijd voor krijgt of neemt. Bovendien bied je amateurs zo de gelegenheid om aan de slag te gaan met mensen die over een bepaald metier beschikken, én met materiaal dat zich ook al op een podium heeft bewezen. Een win-winsituatie.

In totaal nemen 35 mensen tussen 14 en 50 jaar deel. Hebben jullie audities gehouden?
DEHAES: Neen, vanuit Zinnema is er een open call geweest, en daar is een divers publiek op afgekomen. Er waren geen technische vereisten, behalve voor het fragment van Pire & De Vlieghe. Die wilden met meer geschoolde amateurs werken en hielden een auditie. Maar verder kon om het even wie vrij intekenen. Zelf heb ik met negen vrouwen aan een scène uit Women gewerkt.

Werken met mensen zonder danstechnische bagage, is dat een les in nederigheid? Moet je dan als choreograaf de schriftuur aanpassen aan de performers, of omgekeerd: brengen onervaren performers je op frisse ideeën?
DEHAES: Het mooie aan hedendaagse dans is dat we daarvoor meestal vertrekken vanuit vrij eenvoudig bewegingsmateriaal waar op zich eigenlijk iedereen toe in staat is. Om het met een boutade te zeggen: ook iemand die 100 kilogram weegt, kan een goeie danser zijn. De uitdaging zit hem veeleer in hoe de simpele basisstenen worden gecombineerd. Voor een amateur zijn complexe combinaties meestal lastig om te memoriseren; ik heb dat zelf gemerkt omdat ik vrij laat ben beginnen dansen, op mijn zeventiende. Dan merk je dat je geheugen daar helemaal niet op getraind is. Daarom heb ik soms bepaalde combinaties uit Women wat vereenvoudigd.
Maar het technische aspect is niet het allerbelangrijkste in dit project. Ik hoop vooral dat mensen aan den lijve hebben kunnen ondervinden hoe sommige makers denken en werken, en zo meer inzicht krijgen in het maakproces van een voorstelling. En natuurlijk draait het ook om dansplezier, dat iedereen ervan geniet om straks dat podium te delen.

'DANSEN MAAKT ME GEWOON GELUKKIG'

Sarah Bauer is 43, woont in Laken en danst met haar dochter Lula (12) een duet uit de voorstelling We dance to forget van Koen De Preter. "Ik heb ervoor gekozen om met Koen te werken omdat het er zo heerlijk zot toeging in zijn choreografie. En ook omdat ik de indruk had dat de technische eisen niet te hoog lagen. Maar ik heb me twee keer serieus mispakt. (Lacht) Ten eerste heeft Koen voor ons het meest strakke, rigide moment uit zijn voorstelling geplukt. En bovendien draait het daarbij vooral om 'springen'. Dat lijkt evident, maar de ene sprong is de andere niet. Volgens Koen sprong ik te enthousiast, het moest beheerster én kleiner. Meer als een vorm van gliding. Het duurde toch eventjes vooraleer ik dat onder de knie had." (Lacht)

"Als amateurs missen we de getraindheid en het fysieke bewustzijn van 'echte' dansers. Daarom is het belangrijk om genoeg tijd te nemen, en alles stap voor stap uit te leggen. Dat durfde Koen wel eens te vergeten. Maar net daardoor werden we in zekere zin weer gelijkwaardig: wij de amateurdansers, hij de amateurlesgever. In die wederzijdse uitwisseling, in het communitygevoel dat ontstaat, zit de schoonheid van dit soort projecten. Bovendien maakt dansen me ook gewoon gelukkig."

Redance

data: 21 > 22/6, 19.00/20.30

tickets: €5/8

waar: Zinnema, Veeweydestraat 24-26, Anderlecht, 02-555.06.00