Suriname ruiken, proeven en bijna zien

Welk klein staatje boven Brazilië was ooit een kolonie van Nederland? Het antwoord is Suriname. In de jaren 1970 begon de immigratie van Surinamers richting Nederland. Maar ook in België leven enkele Surinamers en meer bepaald in Brussel. Brussel Deze Week sprak met twee Suribelgen.

A ls je op de wereldbol kijkt, vind je Suriname ten noorden van Brazilië, tussen Frans-Guyana en Guyana. Suriname wordt ook wel ‘The Green Carribean’ genoemd. Dit komt omdat bijna 90 procent van de oppervlakte grotendeels uit het Amazonewoud bestaat. Enkel aan de kustlijn heb je een vijftal grote steden, waaronder Paramaribo, de hoofdstad.

Op 25 november viert Suriname zijn veertigste onafhankelijkheidsverjaardag. Voordien was het een kolonie van onze Noorderburen. Bij de onafhankelijkheid kon de bevolking kiezen om het Nederlandse paspoort te behouden, of de Surinaamse identiteit aan te nemen. Momenteel telt Suriname 539.276 inwoners.

De huidige Surinaamse vertegenwoordiging in Brussel is miniem. Zo wonen in Brussel (Brussel-Stad, Laken, Neder-Over-Heembeek en Haren) maar twee vrouwen met de Surinaamse nationaliteit. In 2012 was er slechts één Surinaamse vrouw die ingeschreven stond.

Stukgelopen liefde
Als je al eens aan het Bloemenhofplein bent geweest, dan zal je Café Pom misschien wel kennen. Je kan er terecht voor een dagelijkse portie cafeïne of voor een heerlijke maaltijd vergezeld van een lekker drankje. De eigenaar luistert naar de naam Menoodj Bharatsingh. Van kindsbeen een gepassioneerde kok. En dat merk je ook aan zijn gerechten, die Menoodj allemaal van zijn moeder heeft geleerd.

Op zevenjarige leeftijd verhuisde Menoodj samen met zijn vader, moeder en zes broers en zussen naar Nederland. In Suriname leefde Menoodj op het platteland, maar in Den Haag komt hij voor een paar verassingen te staan. Een toilet, radio of televisie hadden hij en zijn broers en zussen nog nooit gezien. Vooral de poppetjes op de televisie vond hij vreemd. Menoodj kon door omstandigheden niet studeren wat hij wou, banketbakkerij. Dus volgde hij een opleiding mode en kledij. Hij was een redelijk tegendraadse leerling. Zo mocht hij geen haute-couture maken van zijn leerkracht. Menoodj zette echter door en ontwierp een collectie voor de bekende Nederlandse couturier Frank Govers. Menoodj kreeg een jobaanbieding, maar sloeg die af. Na enkele omzwervingen en het volgen van verschillende opleidingen, startte Menoodj zijn eigen consultancybureau.

Menoodj werd verliefd op een man uit Lot, een gemeente in de Rand. Na tweeënhalf jaar reizen tussen Den Haag en Brussel, beslist hij om zijn onderneming op te doeken en definitief naar Brussel te verhuizen. Menoodj kon hier niet met z’n vingers draaien, dus keerde hij terug naar zijn passie, koken. Kort na de opstart van Pom, loopt zijn relatie spaak, ‘En dan zit je in Brussel met een nieuwe zaak en een stukgelopen liefde’. Menoodj zet door volgens zijn levensmotto ‘Iedereen schept zijn eigen werkelijkheid’.

Amazonewoud
De naam van het etablissement is vernoemd naar een Surinaams gerecht. Pom is afgeleid van pomtayer, een wortel die in het Amazonewoud groeit. Het is een taaie wortel die wordt fijngemalen. Het is een ovengerecht dat wordt opgediend met onder andere spitskool en tomaten. Dat allemaal gaat tussen een broodje, pannenkoek of met rijst.

Een traditionele pom is heel pikant en dit zou de klanten kunnen afschrikken. Daarom voegt Menoodj nog enkele ingrediënten toe. Dit is niet het enige, want een traditionele pom moet ook nog eens drie uur in de oven staan. Dankzij enkele ingrepen kan Menoodj de tijdsduur tot de helft reduceren. “De Surinamers die hier over de vloer komen merken niets van deze kleine ingrepen, ze zeggen zelfs dat mijn pom heel goed is. Dat is telkens weer een compliment voor mij.” De producten die in de keuken gebruikt worden, haalt Menoodj uit Nederland. Daar importeren ze veel uit Suriname. In drukke periodes moet hij om de twee à drie weken inkopen doen, anders om de maand. Hij vergelijkt het met de producten die wij uit Congo importeren.

In Pom kan je naast eten ook drinken. Menoodj importeert eerlijk geproduceerde koffiebonen. Hij wil er zeker van zijn dat er geen kinderarbeid bij betrokken is geweest. Daardoor betaal je voor een bakkie troost wel iets meer dan elders. Pom is ook ingericht zodat klanten zich gemakkelijk voelen. Geen stijve, strakke en moderne aankleding maar de smaak van de chef. Menoodj houdt van vintage, art deco en art nouveau. “Ik heb de jaren 1930 en 1960 een beetje gemixt.”

Bekendheid
Op de paar Surinaamse klanten na die af en toe langskomen, kent Menoodj verder geen Surinamers. Althans niet in Brussel. “Er is één Surinamer die wel vaker een broodje Pom komt eten.” Meestal zijn z’n landgenoten stomverbaasd als ze het Surinaamse restaurant zien.

Sinds Julien Vrebos voor zijn rubriek Floere Fox een bezoekje bracht aan Pom, heeft Menoodj meer bekendheid verworven. “Ik merk wel dat nieuwe mensen binnenspringen, en meestal zeggen ze dan ook dat ze me op tvbrussel hebben gezien. Nou, leuk toch.”

Deze tekst werd geschreven door een student Journalistiek van de Erasmushogeschool Brussel.