Sébastien Koeppel: film als collaboratieve kunst

Eind vorig jaar overleed Sébastien Koeppel, amper 41 en een cameraman met wie artiesten als Manon de Boer, Herman Asselberghs en Alex Stockman heel graag samenwerkten. Zijn passie voor pellicule was zo groot dat hij met een bobijn is begraven. Cinematek huldigt hem op de beste manier: door zijn werk te tonen.

In plaats van te zeuren over de teloorgang van pellicule door de opmars van digitaal, sprong director of photography Sébastien Koeppel op de bres voor de analoge drager. Hij was medeoprichter van LABO, een Brussels filmlab en atelier gespecialiseerd in Super 8 en 16 mm. "Zijn liefde voor het materiaal en voor het metier was intens," zegt Alex Stockman, die met Koeppel de langspeelfilm Pulsar draaide en de prachtige kortfilm Eva reste au placard les nuits de pleine lune. "Hij probeerde de analoge technologie levend te houden zoals anderen zich over vinylplaten hebben ontfermd. En kijk nu: de vinylplaat is de cd aan het overleven. Sébastien kon sfeerrijke beelden voor zich laten spreken. Misschien was hij te laat geboren. In de jaren 1930, '40, '50 had hij kunnen toveren. Hij hield van pellicule zoals een beeldhouwer van marmer en een schilder van olieverf."

Volgens Stockman zag Koeppel film als een collaboratieve kunst: ieders inbreng was belangrijk. "Hij dacht zelf mee over de essentie van de film. Hij werd graag in een vroeg stadium bij de film betrokken. Hij wou op de hoogte blijven van de casting zodat hij de acteurs kon bestuderen; woonde repetities bij om te zien hoe ze bewogen. Hij was zeer onder de indruk van Matthias Schoenaerts in Pulsar. Hij hield ook altijd zijn ogen open. Als een acteur wat afwezig was tijdens een opname, dan signaleerde hij dat."

Klare kijk
Stockman vroeg Koeppel ooit of hij het niet voelde kriebelen om zelf een film te regisseren. "Het antwoord was: nee. Hij hield van zijn post. Ergens snap ik dat. Als director of photography was hij de eerste toeschouwer, hij ontving als eerste de film. Het is absurd dat hij zo vroeg is moeten gaan. Ik hoopte nog veel met hem te kunnen samenwerken."

Cinematek omschrijft Koeppel als een man met een klare kijk en een groot hart. Stockman kan dat alleen maar beamen. "Talent had hij te over. Met weinig middelen kon hij je film er zeer goed laten uitzien. Maar hij was ook een goed mens. Voor Pulsar draaiden we bijna vier weken met vijftien man in een kleine flat. Hij waakte erover dat de sfeer goed bleef."

Koeppel was de director of photography van eigenzinnige documentaires als Des hommes en Cochihza van Khristine Gillard of Building stories #001 [that distant piece of mine] van Els Opsomer. Hij verkende de grenzen van het medium in Manon de Boers meditaties over muziek (Attica en Two times 4'33") alsook in films over architectuur van Aglaia Konrad. "Zijn palet was erg breed. Hij kon goed overweg met experimentele, avant-gardistische films die de grenzen tussen documentaire en fictie aftasten. Maar hij was net zo goed in zijn sas op de sets van verhalende films als Pulsar of L'iceberg van Abel & Gordon. Het was zijn vurige wens dat de films ook gezien werden," zegt Stockman.

Het hommageprogramma biedt een selectie van Belgische films gedraaid tussen 2005 en 2013, aangevuld met avant-premières van films waarvan Sébastien Koeppel mee aan de basis lag, maar die hij niet volledig heeft kunnen afwerken.

Belgorama: Sébastien Koeppel

data: 19/9 > 27/11 (25/9: Alex Stockman presenteert Pulsar)

waar: Cinematek, Brussel