pleintje Papenvest
© Saskia Vanderstichele

Rotsblokken Jacques Brelplein maken plaats voor designbanken

Bettina Hubo
© Brussel Deze Week
29/10/2014

Meterslange designbanken en kleurige cirkels op de grond in plaats van de huidige rotsblokken. Op die manier hoopt Brussel-Stad van het Jacques Brelplein een plek te maken waar het hippe volkje uit Barbeton en de kansarme bewoners van les cinq blocs elkaar ontmoeten. Geen evidente opgave.

H et Jacques Brelplein aan de Papenvest. Er zijn maar weinig plekken in Brussel waar de uitersten van de grootstad zo zichtbaar zijn. Aan de ene kant heb je de sociale woontorens van de Brusselse Haard, les cinq blocs: vijf grauwgrijze, dichtbevolkte flatgebouwen uit de jaren zestig die al een eeuwigheid aan renovatie toe zijn.

Aan de andere kant, richting Dansaertstraat, Barbeton van horecagoeroe Frédéric Nicolay. Het café lokt sinds de opening twee jaar geleden een hip publiek, vaak Nederlandstaligen en expats, naar de Papenvest.

Het proces van gentrificatie zal nog versterkt worden als over twee jaar het MAD opengaat. Het Mode and Designcentrum krijgt immers niet alleen een ingang langs de Nieuwe Graanmarkt, ook op de Papenvest is er een toegang met grote vitrine gepland.

Ontstaan pleintje
De Jacques Brelsquare zelf dan. Het plein is tamelijk recent. Heel lang was hier een soort openluchtparking, gebruikt door de politie en de wegendienst. Tien à vijftien jaar geleden nam de Stad het hele terrein onder handen, met geld van het vroegere Aardgasnatuurfonds en het wijkcontract Papenvest.

Er kwam een sportveldje, er werden woningen gebouwd en er werd een nieuw straatje gecreëerd, de Yvonne Jospastraat. Naast het sportveld werd een cirkelvormig parkje gemaakt: dolomiet op de grond, in het midden enkele op elkaar gestapelde blokken blauwe steen en rondom een laag muurtje. Kinderen en jongeren komen er graag klimmen of hangen.

Naast het parkje werd nog een hondentoilet neergezet. En een kunstwerk van Pierre Rulens, een gestileerde kerstbol op een sokkel, die in 1998 dienst gedaan had als kerstversiering op de Grote Markt.

In het kader van het wijkcontract Bloemenhof wordt de hele omgeving van het Jacques Brelplein nu opnieuw aangepakt. Alleen aan het sportveld wordt niet geraakt. Dat werd deze zomer helemaal heraangelegd en geluidsarm gemaakt.

Om te beginnen wordt de Papenvest versmald en het trottoir overal verbreed. “De mensen rijden hier als gekken. Het is een echte racebaan,” zegt schepen van Wijkcontracten Ans Persoons (SP.A). “Dit moet een wandelpromenade worden, een vervolg van de promenade in de Kaaienwijk.”

Ook het parkje met de rotsblokken gaat op de schop. Volgens Geneviève Balasse, coördinator van het wijkcontract, is het niet uitnodigend. “Het grind op de grond is vies en vol onkruid, de rotsblokken zijn gevaarlijk, het muurtje is te koud om op te gaan zitten. Logisch dat de buurt hier niet samenkomt.”

En dat is juist wat het wijkcontract beoogt. Balasse: “In deze wijk is er een heel grote inkomensongelijkheid. De enen wonen in de cité, de anderen in lofts. Maar de openbare ruimte moet worden gedeeld. We willen de bewoners van de torens wat meer laten opschuiven richting Barbeton en het Dansaertpubliek richting torens.”

In juni werd bij de buurtbewoners gepeild naar hun wensen voor het parkje: een plek voor ontmoeting en rust, zo bleek. Ook was er veel vraag naar groen en naar meer kleur.

Cirkels
Daarom zullen de rotsblokken verdwijnen. Net als het muurtje, het kunstwerk en de canisite. In plaats daarvan worden op de grond twee cirkels in geel- en okerkleurig asfalt gemaakt. Daaromheen worden drie meterslange, houten banken geplaatst, waarop alles samen zo’n zestig mensen kunnen zitten, liggen of werken. Designer Lucile Soufflet, die eerder al stadsmeubilair ontwierp in Molenbeek en Anderlecht, tekende ze op vraag van het MAD.

Aan de andere kant van het sportveldje, tegen de sociale blokken aan, komen dezelfde cirkels op de grond en wordt een soortgelijke bank neergezet. “Op die manier ontstaat er een link,” zegt Balasse.

Afgelopen donderdag konden de buurtbewoners in een tentje op het plein alle plannen inkijken, ook de plannen voor de opfrissing van de woontorens, die eerder dit jaar al werden goedgekeurd door het schepencollege. De torens worden niet gerenoveerd – dat moet de Brusselse Haard doen, niet het wijkcontract - maar krijgen kleuraccenten, extra groen en er komen twee speeltuintjes en een fietsparcours.

Heel wat omwonenden, vooral hogeropgeleide jonge ouders, hielden halt om de ontwerpen door te nemen. Er waren veel enthousiaste reacties, maar ook vragen en kritische bemerkingen. Zo vonden sommige passanten dat een heraanleg van de buurt weinig zin heeft zolang de torens zelf niet grondig aangepakt worden. “Het is een schande hoe die mensen daar moeten wonen,” zo klonk het. Of zoals een Brusselse Zwitser uit de wijk het verwoordde: “Ik weet niet of de heraanleg van het parkje nu het meest urgent is. Mijn dochter speelt trouwens altijd op de rotsblokken. En ik betwijfel of hippe banken het contact met de bewoners van de torens zullen vergemakkelijken.”

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Samenleving

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni