Petanque brengt rusthuisbewoners bij elkaar

Petanque brengt Marolliens dichter bij elkaar. In rusthuis Huize Sint-Monika verzamelen de bewoners één keer per maand rond hun indoorveld, terwijl Les Hommes des Marolles elke dinsdag op het buitenveld spelen. En dat is maar een begin, want er worden al plannen gesmeed om een competitie tussen rusthuizen op te zetten. “Wat een tapijt en een paar ijzeren ballen niet kunnen doen.”

‘A mai, mijnheer Collin, ik wist niet dat jij zo hard kon smijten!,” zegt de goedlachse Axelle met enige zin voor overdrijving. Zij zorgt voor de ambiance en het goede verloop van het maandelijkse spel petanque. Geen evidente klus, want het zaaltje in Huize Sint-Monika is goed volgelopen en rolstoelen dienen regelmatig verhuisd te worden om alle spelers aan de bak te laten komen.

“Het is de vierde keer dat we het organiseren, en ik kan nu al zeggen dat het een succes is,” vertelt directeur Jan Vandekerckhove (61). “Ik heb het hier geïntroduceerd omdat ik bij mijn vorige werkgever, een rusthuis in Dilbeek, had gezien hoe het aansloeg. Zelfs al speelden we er op eenvoudige matten. Hier hebben wij een piste kunnen aankopen van zeven meter lang, die we kunnen opplooien en binnen kunnen gebruiken. Het is niet evident om met onze bewoners op regelmatige basis buiten te spelen.”

“Petanque is een dankbare sport omdat ze voor iedereen toegankelijk is. Rolstoelgebruikers kunnen bijvoorbeeld zonder problemen meedoen. En het trekt ook mensen aan die de sfeer komen opsnuiven langs de piste, zonder dat ze zelf spelen.”

De 85 bewoners van het rusthuis kunnen elke eerste donderdag van de maand hun werptechnieken demonstreren. En neem dat maar letterlijk, want het spelletje wordt serieus genomen. “Sommigen kennen de finesses van petanque zeer goed (lacht). Het gaat er steeds competitiever aan toe. Het is leuk om sommige mensen open te zien bloeien. We zouden het meer dan één keer per maand kunnen organiseren, maar we moeten dat niet pushen. Het moet bovendien ook mogelijk zijn voor onze medewerkers.”

Geen Pastis
De rol van die medewerkers is niet te onderschatten. Zoals die van ergotherapeut Axelle Chatelain, die het hele gebeuren in goede banen leidt en voor een typische Brusselse ambiance zorgt. Zij heeft in het verleden zelf petanque gespeeld en stond dan ook te springen om hier aan mee te werken. “Als er petanque is, is het feest,” aldus Chatelain. “Alleen de Pastis ontbreekt (lacht). Het is leuk om te zien hoe een ingetogen mijnheer openbloeit, hoe sommigen enthousiast beginnen te applaudisseren als hun ploeg een punt scoort, enzovoort. Het is zeer gezellig. Wat je met een veld en een paar metalen ballen niet kunt doen. Hier raken we veel mensen mee.”

Chatelain kent al de inwoners en weet wie ze moet ophemelen en wie ze een plaagstoot kan geven. Ze past de spelregels aan naargelang wie aan zet is, al wordt ze wel terecht gewezen indien die te veel afwijken. Competitiegeest, weet u wel. Die wil ze nog verder ontwikkelen met een interne competitie. “Je hebt de dienst Ommegang van de tweede verdieping, Breugel van de eerste verdieping en Meiboom van de gelijkvloers. Iedereen speelt voor zijn dienst, zo creëer je een band tussen de mensen. Ik zie nu al hoe mensen elkaars naam leren kennen en met elkaar praten, terwijl ze dat anders misschien nooit hadden gedaan. Dankzij petanque vinden ze een uitdaging en hebben ze een doel. Dat doet hen goed.”

Pop-upvelden
“Onze directeur heeft het idee om in de toekomst een competitie tussen rusthuizen te organiseren. Dat zou leuk zijn. Ik zie het zitten om onze sterkste spelers te selecteren voor onze A-ploeg (lacht).”

Petanque brengt leven in het rusthuis, maar ook in de tuin. Via Wendy Coppieters (29) van Buurtsport Brussel, die voor het wijkcontract Jonction/Verbinding werkt (zie artikel hiernaast), vernam directeur Vandekerckhove dat Les Hommes des Marolles – een groep mannen die recreatief speelt – op zoek waren naar een veld. Hij sprong met plezier te hulp. “Zij speelden vroeger aan Recyclart, maar toen dat niet meer kon, heb ik onze tuin voor hen opengesteld. Momenteel spelen ze elke dinsdag op ons buitenveld, en tijdens de koudere maanden mogen ze gerust binnen komen spelen. Dat brengt veel leven in de brouwerij.”

Deze initiatieven bewijzen hoe sport mensen kan verbinden en dichter bij elkaar kan brengen. Een volkswijk als de Marollen is daar gebaat bij, dat weet ook Wendy Coppieters. Zij heeft nog heel wat in petto en daar speelt petanque zeker een rol in. “Er gaan in de Marollen verschillende terreinen voor een bepaalde tijd braak komen te liggen en daar zouden we graag tijdelijke sportvelden installeren,” vertelt Coppieters. “Dat kan een petanqueveld zijn, maar ook een volleybalveld bijvoorbeeld. We moeten die keuzes nog maken. Maar het staat vast dat petanque een goed middel is om mensen samen te brengen, zowel jong als oud. Wat er gebeurt bij Huize Sint-Monika is daar een prachtvoorbeeld van. Daar willen we op voortbouwen.”

Tim Schoonjans