Marni Jazz: Michel Massot blaast zijn wangen bol

Deze editie zet Marni Jazz de trombone en de tuba in de kijker, met Michel Massot als peetvader van het festival. Elk van zijn concerten is een belevenis, zowel muzikaal als visueel. Een totaalspektakel, maar Massot is ook een gewaardeerd componist.

Michel Massot is niet de enige trombonist wiens naam op de affiche prijkt. Ook Sébastien Semal, Pascal Rousseau, Adrien Lambinet, Sébastien Van Hoey en de New Yorkse Reut Regev komen meeblazen met hun eigen groepen, maar Massot heeft wel het indrukwekkendste en meest internationale cv. Zo plaatste hij met Trio Bravo en Trio Grande de Luikse scene van de jaren 1980 volop in de kijker. Andere ensembles bij wie hij eveneens zijn bijdrage tot succes en bekendheid leverde: Rêve D'Éléphant Orchestra, het trio Massot-Florizoone-Horbaczewski, Kris Defoort & Dreamtime, de dertigkoppige fanfare Babelouze en natuurlijk Mâäk, in diverse combinaties. Met een aantal van hen maakt hij zijn opwachting in Marni, trombone, tuba en eufonium – een tenortuba – onder de arm. Het belooft een kleurrijk parcours te worden.

Met multi-instrumentalist Tuur Florizoone en celliste Marine Horbaczewski bracht je ondertussen twee cd's uit. Wat staat er op het programma in Marni?
MICHEL MASSOT: Het zullen vooral stukken zijn uit onze tweede cd, Balades ephémères. Toen die pas uitkwam, hadden we haast geen gelegenheid om daar dingen van te spelen omdat Marine net ging bevallen. Het publiek heeft dit materiaal dus live nog niet kunnen ontdekken. Het filmische aspect blijft belangrijk en dat is niet toevallig. De eerste contacten ontstonden toen ik samen met Tuur Florizoone en Laurent Blondiau een stomme film live begeleidde. Daarnaast had ik ook al een paar keer met Marine opgetreden. Als muzikant voel je aan welke chemie er kan ontstaan als je bepaalde personen bij elkaar brengt. Ondertussen is het trio al zeven jaar samen. En het verhaal gaat verder, want in 2015 komt er een samenwerking met operazangeres Claron McFadden.

Waarvoor staat de groep Surprises du Chef?
MASSOT: Ik wilde de pedagogische kant van mijn werk in de kijker plaatsen en verzamelde daarom acht jonge muzikanten rond mij. Ze volgen allemaal sinds een paar jaar les bij mij.
Tijdens Marni Jazz brengen we de première van een nieuwe creatie met stukken die ik hiervoor speciaal schreef, aangevuld met vroegere composities die ik voor dit ensemble herwerkte. De volledige setlist ontstond volgens een tweeledig proces. Sommige nummers probeerde ik eerst uit met een van mijn andere groepen en legde ze dan voor aan de leerlingen om ze uit te proberen. Soms ging het in de omgekeerde richting.
Van mijn studenten eis ik wel dat ze alles leren zonder partituur. Ik verplicht hen dus enkel op het gehoor te spelen en vervolgens daarbij te improviseren. Nadat ze afgestudeerd zijn, hebben ze dan ook een perfect gehoor, beter dan dat van mij. (Lacht) Die gasten maken trouwens echt vlug vooruitgang. Sommigen onder hen vonden ondertussen al hun weg. Zo maakt de klarinettist deel uit van Fabrizio Cassols nieuwe project, Conference of the Birds.

Is je fanfare Babelouze daar een vervolg op?
MASSOT: Toch niet, dat is een totaal ander verhaal en een heel verschillende aanpak. Daar werk ik grotendeels met pure amateurs. Een aantal onder hen vind je weliswaar ook terug bij Surprises du Chef, zoals de gitarist, mijn zoon Célestin en de violiste, die bij Babelouze trombone speelt. Eind oktober nemen we hopelijk een tweede cd op waarvan we in Marni enkele stukken zullen voorstellen.

Heel wat anders wordt het duet trombone-klavecimbel, versterkt met het koor Souffle de Lune.
MASSOT: Indertijd vormde ik samen met Véronique Ravier de kern van de groep Bathyscaphe. De muziek die we brachten, bevond zich op het snijpunt van jazz, hedendaags en barok. Blijkbaar waren we onze tijd te ver vooruit, want haast niemand durfde ons te boeken. Af en toe musiceren Ravier en ik nog eens in duo, zoals nu. Voor deze gelegenheid komt er ook een koor bij waarvoor ik de muziek schreef.

Mâäk maakt tegenwoordig furore met een vijftienkoppige XL-versie onder de naam MikMâäk. Hier treden jullie op als kwintet met in de gelederen Jeroen Van Herzeele, Guillaume Orti, João Lobo en Laurent Blondiau.
MASSOT: We namen zopas een nieuwe cd op en het is die muziek die we brengen. Dit is tegenwoordig ook de vaste basis van Mâäk. Voordien kenden we een periode waarbij we haast continu gastmuzikanten uitnodigden. Automatisch ga je die dan op de voorgrond plaatsen en hen wat meer ruimte geven. Maar zo dreigt er te veel informatie op de luisteraar af te komen. Ik componeerde heel wat in functie van de groep, maar door de continue personeelswissels kwam mijn werk niet aan bod. Daarom zette ik voor een tijdje een stap opzij. Nu kan ik mij opnieuw volop uitleven, als muzikant maar ook als componist. En er is opnieuw veel meer ruimte voor improvisatie, wat uiteindelijk echt mijn ding is. Je moet weten dat ik niet uit de jazz kom. Ik heb eerder een klassieke achtergrond en sterke banden met hedendaagse muziek. Wanneer ik improviseer, laat ik de jazz trouwens nog steeds achter mij. Dan gaat het zuiver om het creëren van tableaus, ook al is het beginpunt een stukje partituur.

Een andere groep die enorm belangrijk was voor je carrière is Trio Grande, het vervolg op Trio Bravo waarmee het allemaal begon in Luik, zowat dertig jaar geleden.
MASSOT: Het was Michel Debrulle die samen met mij en Fabrizio Cassol een trio wilde vormen, met als grote voorbeeld de groep rond Arthur Blythe en Bob Stewart. Luik was toen inderdaad een draaischijf dankzij de oprichting van het Jazz Seminarie aan het conservatorium. Al snel volgde de uittocht naar Brussel, waar ze aan het conservatorium eveneens een jazzafdeling oprichtten. Trio Bravo werd Trio Grande met Laurent Dehors als vervanger van Cassol. Ondertussen zijn we 21 jaar verder en het heilige vuur is er nog steeds. Zo hebben we net nog een fantastische ervaring achter de rug in het Dommelhof in Neerpelt dat ons een residentie aanbood samen met Eric Vloeimans. Wordt dus zeker vervolgd, ook na Marni Jazz.

Marni Jazz

data: 11 > 13 & 18 > 20/9, 20.30 uur

tickets: € 10/16

waar: Théâtre Marni, Elsene