Luxeflats in oude watertoren

Projectontwikkelaars leggen steeds meer inventiviteit aan de dag om niet-alledaagse bouwsels om te toveren tot exclusieve woongelegenheden. Dat bewijst H2O Brussels eens te meer door in een oude, vervallen watertoren twee luxeflats en kantoorruimte in te richten.

Op een steenworp van het Molièreziekenhuis aan de gelijknamige laan werd in 1904 een watertoren gebouwd in opdracht van de Brusselse Watermaatschappij. De opbloeiende wijk op het randje tussen Vorst en Sint-Gillis zag in die perio­de haar aantal inwoners, en parallel daarmee ook de behoefte aan drinkwater, gestaag groeien. De opdracht werd uitgevoerd door de Gentse broers Grondel, gespecia­liseerd in het bouwen van watertorens. Ze maakten gebruik van een voor die tijd revolutionaire techniek, nog maar net bedacht door de ingenieur François Hennebique, die je de uitvinder van het gewapend beton mag noemen.

Toen de watertoren in 1905 in gebruik werd genomen, was hij de eerste in zijn soort, een prototype. Toch was de toren geen lang leven beschoren, althans niet als watertoren. Al in 1934 werd de waterverdeling er stilgelegd. De Watermaatschappij verkocht de toren in 1956 door aan de gemeente Vorst, die hem decennialang gebruikte als opslagruimte voor het wegmateriaal.

In 1987 kochten twee particulieren de toren om er voor zichzelf een woning en kantoor in te richten. Maar die droom smolt als sneeuw voor de zon toen het Gewest besloot de toren te onteigenen op grond van zijn waarde voor het openbaar nut. De bedoeling van het Gewest was om er een brandweerpost te vestigen, maar aan deze plannen hing zo'n hoog kostenplaatje dat ze nooit verwezenlijkt zijn.

In 1998 besloot het Gewest de toren dan maar weer te verkopen. Volgens de wet beschikten de onteigende particulieren over retrocessierechten - het recht om het onteigende goed terug te kopen voor de verkoopprijs, zonder bijkomende kosten -, maar die hadden er intussen geen zin meer in en verkochten hun rechten aan de projectontwikkelaar H2O Brussels.

Panorama
Een ronde, betonnen toren omtoveren in leefbare woongelegenheid is geen sinecure, verzekert Philippe Schöller van H2O Brussels ons. Maar het inrichten en bemeubelen lijkt ons zelfs een nog moeilijkere opdracht: in het hele gebouw is amper een rechte muur te vinden. "We hebben de oorspronkelijke structuur van de toren behouden, maar wel de betongevel over de hele hoogte van de watertank vervangen door glaswerk, dat is opgehangen aan een stalen geraamte," legt Schöller uit. "Door deze homogene benadering met staal en glas blijft de monolithische aanblik van de watertank behouden en kan de hele ruimte ten volle worden benut als woning."

De woning in het bovenste gedeelte is dan ook het pronkstuk van het project: buiten de 180 smalle treden in de binnencilinder is de ruimte ook toegankelijk via een moderne, glazen buitenlift. En helemaal bovenaan werd een dakterras aangelegd, dat een adembenemend panoramisch uitzicht van 360 graden over Brussel en omstreken biedt, van Grimbergen tot Eigenbrakel. Helaas wordt ook de huurprijs vrij panoramisch: vermoedelijk zal de toekomstige huurder zowat vijfduizend euro per maand moeten neertellen voor dit stulpje. Onder de vroegere watertank, in de 'steel' van de toren, zit nog een duplex, ook met terras, en een kantoorruimte op de gelijkvloerse verdieping. Om het geheel een logische verbinding met de (Marconi)straat te bieden, werden aan de straatkant nog twee gebouwen neergeplant met elk drie appartementen. Deze zullen wellicht enkele duizenden euro's goedkoper zijn, maar ze mikken toch op een publiek dat er warmpjes bij zit. Alle appartementen zijn dan ook luxueus afgewerkt, aldus de projectontwikkelaar. Het geheel wordt nog afgerond met een ondergrondse parkeergarage met dertien plaatsen, en een modern waterkunstwerk op de binnenplaats, die het hydraulische verleden van de toren moet oproepen.