Groen! over zesde staatshervorming: 'Stap vooruit voor Brussel'

De groenen kunnen best leven met het Brusselakkoord dat de federale onderhandelaars zopas op tafel legden. “Geen revolutie,” geven Bruno De Lille en Bart Dhondt van Groen! toe, maar “een akkoord dat alles in zich heeft om daadwerkelijk een verschil te maken.”

De zesde staatshervorming ligt op tafel. Naast klinkende akkoorden over B-H-V, de financieringswet, de overdracht van bevoegdheden en politieke vernieuwing zit er ook nog een 'akkoordje' in over Brussel. Voor velen is het die naam niet waardig. Zeker niet in het licht van de miljoenen die Brussel 'krijgt'. Brussel moest zich op z'n minst ontdoen van zijn negentien gemeenten en voorgoed een einde maken aan de willekeur van de 'baronieën'. Het veiligheidsprobleem moest opgelost worden met een eenmaking van de politiezones. Deze twee vette vissen zitten er niet in.

Wat er wél in zit, zijn hefbomen voor een gecoördineerd beleid als het gaat om veiligheid, stedenbouw en mobiliteit. Mocht het iets meer zijn? Zeker wel, maar wat nu op tafel ligt, hadden velen een jaar geleden nooit voor mogelijk gehouden.

Het was even schrikken. In minder dan twee dagen werd een akkoord bereikt over de interne staatshervorming van Brussel. Honderden dagen onderhandelen over een kieskring en een financieringswet: dan verwacht je niet dat een akkoord over zo'n 'zootje ongeregeld' als Brussel bijna uit de lucht valt. Toch is er niet over één nacht ijs gegaan. De onderhandelingen begonnen al na de gewestverkiezingen van 2009. De breekpunten waren dus al bekend. De sense of urgency van de federale onderhandelingen en de herfinanciering van Brussel zorgde ervoor dat snel een consensus werd bereikt. Het was geen revolutie, wel een akkoord over wat minimaal kon en moest worden gedaan. Het perkt de macht en de willekeur van de gemeenten in, ten voordele van meer coherentie en efficiëntie over het gehele gewest.

Veilig Brussel
De Brusselse rellen haalden de afgelopen jaren vaak de kranten. Vaak werd gewezen op de gebrekkige coördinatie van het Gewest en zijn onvermogen om kordaat op te treden. De coördinatie van het veiligheidsbeleid wordt nu in handen gegeven van het Gewest. Geen fysieke eenmaking, maar wel een Globaal Gewestelijk Veiligheidsplan dat boven de zes veiligheidsplannen van de politiezones staat. Dit is met andere woorden niet meer of niet minder dan de eenmaking van het veiligheidsbeleid in Brussel. Daarenboven wordt één overheid bevoegd voor de ordehandhaving in de stations en de metro en worden de zes politiereglementen geharmoniseerd.

De gevolgen van dit akkoord zal elke Brusselaar voelen. Het kan dan ook een hefboom zijn om de veiligheid en het veiligheidsgevoel in Brussel op te krikken.

Bouwend Brussel
Brussel leeft. Er wordt gebouwd, afgebroken, verbouwd. De veranderende samenstelling van de stad zorgt ervoor dat ook de behoeften wijzigen. In een stad die de komende decennia enkele honderdduizenden nieuwe inwoners mag verwachten, is een efficiënt stedenbouwkundig beleid onontbeerlijk.

Dankzij het akkoord zal het Gewest een sleutelrol spelen in grote projecten. Geen strijd meer tussen gemeenten voor het grootste project met de hoogste returns: het Gewest levert de stedenbouwkundige vergunningen af. De invloed hiervan kan niet onderschat worden. Het Gewest zal in staat zijn om over de grenzen van de gemeenten heen, en soms tegen hun (eigen)belang in, de inplanting van shoppingcentra, grote woonprojecten of industrieterreinen te bepalen. Als een gemeente een dossier niet tijdig afhandelt, dan komt het Gewest tussen. Kleinere dossiers worden daarentegen nog steeds door de gemeenten behandeld, met kortere termijnen. De kleine particulier die zijn huis verbouwt, zal sneller zekerheid hebben over zijn dossier. Maar ook voor grote projectontwikkelaars zal het eenvoudiger worden om actief te zijn in Brussel. Geen dogmatische uniformisering naar één loket, maar een beleid dat rekening houdt met het niveau waar een beslissing met kennis van zaken genomen kan worden.

Mobiel Brussel
Naast veiligheid en stedenbouw kan ook eindelijk de mobiliteitsknoop in Brussel ontward worden. Er komt een gewestelijk mobiliteitsplan dat bindend zal zijn voor de gemeenten. Sterker nog, als een gemeente in gebreke blijft, kan het Gewest in haar plaats optreden.

De gemeenten zullen wel nog altijd accenten kunnen leggen. Zo wordt rekening gehouden met de eigenheid en het karakter van de honderden unieke wijken in Brussel. Maar het beleid zal wel kaderen binnen dat van het Gewest. Geen dictatuur, maar opnieuw een hefboom naar een coherenter beleid.

We rusten niet op onze lauweren en als het kan, mag het zeker méér zijn. Toch is het akkoord een stap vooruit voor de Brusselaars en heeft het alles in zich om een verschil te maken. Of het dat werkelijk zal doen, hangt af van de ambities van het Gewest.

De groenen hebben van bij het begin van de onderhandelingen hun voorstellen voor Brussel op tafel gelegd. Dankzij die volharding is er nu een akkoord. Stap voor stap gaan we vooruit. Als we nu blijven volhouden, dan wordt Brussel echt een leefbare stad die de

vergelijking met grote Europese collega-steden aankan.

--------------------
Bart Dhondt is voorzitter van Jong Groen!, Bruno De Lille is Brussels staatssecretaris