De wonderjaren van Audrey Hepburn

Op 4 mei was het precies tachtig jaar geleden dat filmicoon Audrey Hepburn (1929-1993) in Elsene geboren werd. Een mooie aanleiding voor een kleine bedevaart langs de huizen die ze in en om Brussel bewoonde.

A udrey Kathleen van Heemstra Hepburn-Ruston werd op 4 mei 1929 als Brits staatsburger geboren in de Keienveldstraat in Elsene. De naam Hepburn, die verwees naar Audreys adellijke grootmoeder langs vaderskant, staat niet op haar geboorteakte, maar werd toegevoegd door haar moeder, die zelf van adel was. Barones Ella van Heemstra behoorde namelijk tot een oud Nederlands geslacht dat fortuin vergaard had in de kolonies en dat het hof van koningin Wilhelmina frequenteerde. Na een mislukt huwelijk met een magnaat van de Bataafse Petroleummaatschappij (later Shell Nederland) hertrouwde Ella in 1926 met de Engels-Ierse zakenman Joseph Ruston. Hij was een bankier die voor zijn onderneming naar Brussel moest. Daar werd Audrey dus geboren, in het huis in de Keienveldstraat.

Veel is over die periode niet bekend. Audrey zou er toen ze 21 dagen oud was kinkhoest hebben gekregen; biografe Dia­na Maychick omschrijft haar in Audrey Hepburn - An intimate portrait als "een mollige baby met bolle wangen, korte dikke dijbeentjes en een rond buikje". Haar moeder Ella vond de verhuizing naar Brussel blijkbaar geen pretje. "Ella vond de bekrompen bourgeoissfeer in de hoofdstad van België extreem verstikkend," schrijft Maychick, die het Brussel van toen "wellicht de meest bekrompen stad van alle Europese hoofdsteden" noemt.

Collectie
Het huis in de Keienveldstraat is herkenbaar aan de gedenkplaat die de heemkundige kring van Elsene er aan de gevel heeft gehangen. De huidige eigenaar van het rijhuis in de vrij anonieme straat, Paco Salabert, woont er nu vier jaar samen met Maria Iglesias. Salabert heeft het huis niet spe­ciaal gekocht omdat het Hepburns geboortehuis is, maar hij doet het wel alle eer aan. Hij heeft het statige herenhuis, dat in niet zo'n goede staat verkeerde, om te beginnen grondig gerenoveerd. Ook hangen er overal foto's en filmposters van Hepburn aan de muur. In de gang met name het iconische beeld uit Breakfast at Tiffany's. "Die spullen krijgen we meestal cadeau van vrienden die op bezoek komen en weten wat de geschiedenis van dit huis is. Het is een collectie die blijft groeien."
Het bijzonderste is wel dat Salabert en Iglesias elk jaar de verjaardag van Hepburn vieren. "Dan nodigen we onze vrienden, de buren en onze huurders uit om samen een van haar films te komen bekijken op groot scherm." Salaberts favoriete Hepburn-prent is Roman holiday, die van Iglesias Two for the road. Gedurende de rest van het jaar gebeurt het regelmatig dat ze buiten de flits zien afgaan van fotograferende toeristen, en er zijn ook echte fans die vanuit het buitenland bellen of ze het huis even mogen bezoeken.

Ballet en chocolade
Toen Audrey Hepburn bijna twee was, verhuisde haar gezin. Hepburn-kenner Lena Leblon uit Linkebeek heeft dat parcours van de jaren 1930 gereconstrueerd aan de hand van oude krantenknipsels, met name een artikel dat in 1963 verscheen naar aanleiding van Hepburns latere terugkeer naar België bij de première van My fair lady.

Eerst ging het jonge gezin blijkbaar nog even naar de Elsensesteenweg 311, dan naar Bronstraat 99 in Sint-Gillis, en uiteindelijk in januari 1932 naar het kleine 'Kasteel' Sint-Cecilia in Linkebeek. Die villa staat nog altijd op nummer 129 van de pittoreske Beukenstraat, een stijgende, deels holle, kasseiweg naast de Alsembergsesteenweg.

Niet alleen het huis, maar ook de stallen van toen worden op dit moment bewoond. De mooi aangelegde tuin was tachtig jaar geleden nog een weide waar Audrey graag in speelde. Soms met, maar meestal toch zonder haar oudere halfbroers Alexander en Jan uit haar moeders eerste huwelijk. Volgens de biografie van Maychick trok Audrey zich toen ook vaak op haar kamer terug met een boek en "genoot ze zo van de alom aanwezige Belgische chocolade, dat haar moeder de keukenhulp opdracht gaf de repen te verstoppen om te voorkomen dat haar dochter zich ermee volpropte." Het is de vraag in hoeverre dat beeld geromantiseerd is, want Audrey Hepburn woonde in België tot in 1935, het jaar waarin ze zes werd. Audrey meende zich in elk geval te herinneren dat ze in Brussel soms met haar moeder balletten en concerten bijwoonde.

Verder weet Lena Leblon dat het gezin Ruston-van Heemstra in 1935 nog even aan de Louizalaan 170 woonde, waar het bureau van pa gevestigd was. Later dat jaar moest Audrey op kostschool in Engeland, waar haar vader vaak verbleef. In Engeland sympathiseerde Joseph Ruston met de Britse Unie van Fascisten, en naar verluidt bestaat er zelfs een foto van de ontmoeting van Audreys ouders met Hitler in mei 1935.

In 1938 scheidt het koppel dan, tot groot verdriet van Audrey, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland zal verblijven. Naar het schijnt sprak ze bij haar laatste bezoek aan België als Unicef-ambassadrice in 1992 nog altijd een aardig mondje Nederlands.
Aan de fans geven we nog mee dat er in Jette een Audrey Hepburnstraat is, en dat de beroemde juwelierszaak Tiffany & Co vorig jaar op nog geen tien minuten lopen van Audreys geboortehuis een Brussels filiaal opende, aan de Waterloolaan. De verjaardag gaf er echter geen aanleiding tot speciale kortingen.