Belgische katholiek en Irakese moslim samen manifestatie tegen IS augustus 2014

De dialoog tussen geloofsgemeenschappen ‘must go on’

© Brussel Deze Week
10/09/2014

De tragische gebeurtenissen in Irak en Syrië laten niemand onberoerd. Berichten over gruweldaden en destabilisatie leidden tot aanklachten wegens schending van mensenrechten. En daadwerkelijke solidariteit kwam op gang. Maar ook een dialoog op het thuisfront blijft cruciaal.

Verontwaardiging over de brutale feiten ‘in naam van God’ kan ons in de verleiding brengen elke vorm van dialoog en samenwerking tussen christenen en moslims te discrediteren. Een gelijkaardige redenering is denkbaar met betrekking tot de burgeroorlog in de Gazastrook. Volgens sommigen heeft de Joodse gemeenschap elk historisch krediet verloren. Zijn wij door de Holocaust niet te toegeeflijk geweest aan de Joodse gemeenschap, nu zij de Palestijnen aandoet waar ze zelf onder geleden heeft? In welke richting de huidige conflicten in het Midden-Oosten ook evolueren, dialoog en samenleven met alle middelen moeten worden verdergezet.

Als tegenmaatregel voor de vernietiging van cultureel erfgoed door extremistische groepen, dienen wij het wederzijds respect en het gezamenlijk opnemen van verantwoordelijkheid in onze maatschappij veilig te stellen. Die verworvenheden behoren evengoed tot het mondiale erfgoed. Meer dan tien jaar ervaring in het stimuleren van ontmoetingen met christenen uit diverse kerken, joden, moslims en boeddhisten leert dat het interreligieuze werk broodnodig blijft. Ondanks het tekort aan wederzijds begrip en ontoereikende kennis van elkaars achtergrond, is een pleidooi op zijn plaats voor het verderzetten van de inspanningen door al wie beroepsmatig of als belangstellende begaan is met ‘de goede zaak’. Een betere kennis van elkaars geschiedenis en heilige schriften is daarbij van essentieel belang.

Lectuur
In weerwil van het conflict tussen Israël en de Palestijnen blijven we synagogen bezoeken. Ook al kan een oppervlakkige lectuur van de Joodse Bijbel aanstoot nemen aan passages zoals het visioen van de profeet Amos: “Ik zag de Heer bij het altaar staan, en hij zei: ‘Sla op het kapiteel, laat de drempels dreunen! Sla de stenen stuk op de hoofden; wie er dan nog overblijft, zal ik zelf doden met het zwaard. Niemand die vlucht, zal ontsnappen; niemand die ontsnapt, zal ontkomen.” (Amos 9, 1). Bij het verhaal van de inbezitneming van het Land van Belofte stoot je eveneens op een agressieve passage: “Als u dit volk aan ons uitlevert, zullen wij hun steden volledig vernietigen.’ De Heer kwam Israël te hulp, hij leverde de Kanaänieten aan hen uit. De Israëlieten doodden hen allen en vernietigden hun steden.” (Numeri 21, 2-3).

Gewelddadige trekjes
Ondanks de genocide van minderheden in het oude Mesopotamië blijft een pelgrimstocht van moslims en christenen naar Jeruzalem zinvol. Dit werkjaar zullen we opnieuw met beide geloofsgroepen de Klaagmuur, het Heilig Graf en de Rotskoepel bezoeken. Ook al kan iemand die niet met de evangelische boodschap vertrouwd is in Jezus’ optreden gewelddadige trekjes onderkennen: ”Wie nu een geldbuidel heeft, moet die meenemen, evenals zijn reistas, en wie er geen heeft moet zijn mantel verkopen en zich een zwaard aanschaffen.” (Lucas 22, 36). “Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard.” (Matteüs 10, 34).

Dialoog
Ook al praten in ons land een aantal mensen niet met elkaar omdat ze van verschillende culturele achtergrond zijn, het jaarlijks concert is opnieuw in voorbereiding. Joodse, christelijke en islamitische muzikanten brengen een gezamenlijk programma en wel voor het eerst in een synagoge. Deze en andere initiatieven gaan gewoon door. Waarom niet trouwens? Zelfs indien sommige medestanders vermoeid afhaken of tegenstanders ons van naïviteit betichten, wij kunnen het ons niet veroorloven in dezelfde val te lopen als de extremisten: een einde maken aan dialoog en samenwerking.

Wie naar India trekt om er in een ashram yoga, meditatie en geweldloosheid aan te leren, laat zich toch ook niet van zijn stuk brengen door bewegingen die hindoetva propageren, en dus de nadruk leggen op een extreem nationalistische Hindoe-identiteit? Het Hindoeïsme verliest niets van zijn aantrekkingskracht, ook al geeft Krisjna aan een strijder in een familievete de raad door te gaan met het gevecht: “De materiële lichamen waarin deze eeuwige, onverwoestbare, onmeetbare Opperste Geest woont, zijn alle eindig. Daarom, vecht, o moedig mens!” (Bhagavad Gita, II, 18).

Is het niet onze taak een eenzijdige visie op geloof te doorprikken en positieve elementen uit de diverse tradities aan te bieden? Al te vaak zijn opbouwende uitspraken te weinig gekend of worden ze over het hoofd gezien omdat ze niet in een bepaald ideeëngoed of machtsspel passen. In het geval van de islam is een uitspraak van Ali de moeite waard, een der eerste kaliefen uit de 7de eeuw. Zijn aanbeveling aan een toenmalige gouverneur luidde als volgt: “Weet dat de mensen tot twee groepen behoren: ze zijn ofwel je broeders in het geloof, ofwel je gelijken in de schepping. Geef hen dan zoveel van je liefde en barmhartigheid als je wenst dat God aan jou geeft.” In de handboeken van fundamentalisten en critici staat wellicht evenmin volgende uitspraak van de profeet Mohammed, verzameld door Moeslim: “Al wie kwaad berokkent aan een jood of aan een christen zal op de Dag des Oordeels mij als tegenstander ontmoeten.”

We laten ons gedrag en ons oordeel niet beïnvloeden door buitenlandse conflicten en we zullen verdergaan met onze pogingen tot duurzame relatieopbouw met alle mensen van goede wil.

Jan Van Eycken,
in persoonlijke naam
IDkB (Interreligieuze Dialoog van de Kerk in Brussel)

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Opinie

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni