D°eFFeKt en Stemmer: terug naar 1830

Met 1830, een historische muziektheatervoorstelling over het ontstaan van België, openen de Brusselse theatergroep D°eFFeKt en stadskoor Stemmer de Week van de Amateurkunsten.

In Parijs is nog maar veertien dagen geleden De stomme van Portici in première gegaan, met in de bezetting zowel het koor als het orkest van De Munt. De opera komt later ook naar Brussel, zij het naar het Koninklijk Circus en niet naar De Munt zelf.

Een en ander ligt in het licht van de Belgische politieke toestand nog altijd gevoelig, al is het ondertussen bijna tweehonderd jaar geleden dat de opvoering van de opera van de Franse componist Daniel Auber over de Napolitaanse opstand van 1647 tegen Spanje als katalysator voor de Belgische revolutie fungeerde. Bij theatergroep D°eFFeKt en stadskoor Stemmer vormde de recente regeringsvorming juist de aanleiding om terug te keren naar het ontstaan van dit land en er een ambitieuze productie rond op te zetten.

1830 speelt zich af in de vier dagen tot en met de vertoning van De stomme van Portici in De Munt - van 22 tot en met 25 augustus in dat revolutionaire jaar. Het stuk is het werk van componist en dirigent Peter Spaepen en auteur en regisseur Koen Boesman (die met Stemmer en D°eFFeKt onlangs de Prijs Roger Van de Voorde en het Landjuweel wonnen voor Agamemnon ). Ze brengen het samen met zestien acteurs, 25 zangers en een zevenkoppig professioneel strijkersensemble. Het koor is geïntegreerd in het spel en beweegt zich als groepjes personages over de scène. Met 'L'amour sacré de la patrie' zit de revolutionaire aria van De stomme van Portici in het stuk verwerkt, maar het overgrote deel van de muziek is nieuwe muziek, gecomponeerd door Spaepen.

Historische feiten
Waren de recente communautaire problemen een aanleiding voor deze productie, dan valt op hoe dicht 1830 bij de historische feiten blijft. Boesman: "We doen in de voorstelling inderdaad geen enkele uitspraak over België, Vlaanderen of de revoluties in de Arabische wereld. De voorstelling laat wel zien hoe revoluties kunnen werken en hoe ze ook snel kunnen perverteren. Als het stuk al een boodschap heeft, dan is het dat nationalisme tot niet veel leidt, of het nu Vlaams, Belgisch of Amerikaans is. Interessant is dat De stomme op die cruciale dag niet helemaal is uitgevoerd. Men is gestopt op het moment dat de onderdrukten wonnen, terwijl er verderop in de opera een ommekeer zit: zij die de revolutie gevoerd hebben voor een beter leven, krijgen dat beter leven niet."

1830 is volgens de inschatting van de makers voor tachtig procent historisch correct. De personages worden wel door een fictief verhaal met elkaar in verband gebracht. Boesman: "Zo was Eugenie Fay echt een zangeres die in De stomme een rolletje had, zij het in 1829. Bij ons is haar man Édouard Ducpétiaux, een burger van stand die als liberaal bij de revolutie was betrokken, en is haar onmogelijke liefde de drukkersgast Pierre Schavije, ook een historische figuur die bij de revolutie betrokken was, maar dan door het sociale onrecht."

1830 op 27 en 28 april, 4 en 5 mei, telkens om 20 uur, in Zinnema, Veeweidestraat 24-26, Anderlecht. Meer op www.zinnema.be, www.deffekt.be, 02-555.06.00 en www.weekvandeamateurkunsten.be