'Brussels Debaters' brengt debatcultuur naar België

Vooral in Angelsaksische landen zijn er talloze debatverenigingen. Intussen waait deze debatcultuur over naar België: in onze hoofdstad is onlangs Brussels Debaters opgericht. "Niet alleen autoverkopers moeten kunnen overtuigen."

Donderdagavond. Vlak bij station Brussel-Centraal bevindt zich een campus van twee onderwijsinstellingen: hogeschool Odisee en KU Leuven Campus Brussel. De lift tilt mondjesmaat een bont allegaartje mensen naar de zesde verdieping. De eerste die aankomt is Gerrit, een Brusselse dichter. Daarna volgt Sokratis, een Griekse, grijzende expat. Even later volgen Anna, Ivan, Jeroen,... uiteindelijk tekenen vierentwintig personen present.

Adam Jaburek, een Tsjech, presenteert de spreekster van die avond: Nadia, een Aziatisch ogende Amsterdamse. Ze is een advocate die verslingerd is aan het spelen op de harp. En die avond heeft ze het over de rol die het lichaam speelt bij debatteren en spreken in het openbaar. Stem, lichaamstaal en stijl komen aan bod. Begeesterd legt ze uit hoe je stotteren voorkomt, hartkloppingen, het gevoel adem tekort te komen.

Even later worden zij die willen debatteren, ingedeeld in groepjes. Ze kiezen voor de 'Britse parlementaire debatvorm'. Dat is één van de meest voorkomende in het internationale wedstrijddebatteren. Het komt erop neer dat een deel van de aanwezigen de ‘regering’ vormt: zij krijgen een stelling te verdedigen. Hun tegenstrevers bekampen net die stelling: zij zijn de oppositie. Alle sprekers krijgen evenveel spreektijd, meestal vijf minuten. De resterende aanwezigen vormen de jury.

Vandaag krijgen de debatteerders twee stellingen voor de kiezen: ‘Studeren aan de universiteit moet gratis zijn’ en ‘Toegang tot het internet is een mensenrecht’. Na de bevlogen speeches, weerleggingen en verdedigingen geven de juryleden de deelnemers feedback over hoe welsprekend ze al dan niet waren, en waarom.

Open vereniging
De debatvereniging is ‘Brussels Debaters’ gedoopt. Eén van de deelnemers is Gerrit. “Het was weer erg fijn debatteren vandaag”, zegt hij. “In feite is het jammer dat zulke debatverenigingen zeldzaam zijn. Zeker vergeleken met Nederland, waar elke ietwat grote stad een debatclub heeft. In België is het, los van de Brussels Debaters, een academische aangelegenheid, denk ik. Zo vinden er soms debatten plaats aan de ULB en aan de VUB.”

Zulke academische, politieke of andere debatverenigingen zijn meestal enkel toegankelijk voor een select publiek. Maar Brussels Debaters is een open debatvereniging: iedereen is er welkom. Dat draagt bij tot de grote diversiteit van haar leden. David, een Leuvense kennisingenieur, vindt dat een troef: “We hebben Nederlandstalige en Franstalige Belgen, studenten en expats. Maar we hebben allemaal gemeen dat we nieuwsgierig zijn en dingen in vraag stellen. Dat we ons open stellen voor wat anderen denken. En het debatteren zelf helpt me beter met een publiek om te gaan.”

Wat de diversiteit nog bevordert, is dat de debatten in het Engels plaatsvinden. Adam: “In debatverenigingen is dat meestal het geval. Het is de taal waarin internationale debatcompetities plaatsvinden. Bovendien is het de ideale taal om achtergrondinformatie bij een stelling te vinden.”

Grand Debate
Adam stond mee aan de wieg van de debatvereniging. “We begonnen in oktober 2014”, vertelt hij. “Sindsdien komen we elke donderdag samen. En telkens volgen we hetzelfde patroon. Eerst is er een inleiding met knowhow als: hoe structureer je je argumentatie, hoe overwin je plankenkoorts,... Daarna begint het debat.

Elke vierde donderdag van de maand is er een ‘Grand Debate’. De deelnemers krijgen dan enkele dagen op voorhand de stelling die ze moeten verdedigen of bestrijden. Wat ze eerder die maand leerden, integreren ze dan in hun betoog. Da’s een zeer goede oefening.”

In Angelsaksische landen bestaan er al veel langer debatverenigingen, stelt hij.

“Nu krijgt het concept ook voet aan de grond in continentaal Europa. Het is intussen vrij gangbaar in Nederland. En ook in Duitsland is het in opmars. Dat is niet te verbazen. Want overtuigen hoef je niet enkel te kunnen als je een zakenman bent die auto’s verkoopt. Als je in een bureaucratische omgeving werkt, bijvoorbeeld, moet je eveneens om de haverklap anderen overtuigen van je visie.”

“In de toekomst hopen we connecties uit te bouwen met debatverenigingen in andere landen. In Nederland, bijvoorbeeld. Want je leert veel door met andere verenigingen in debat te gaan. We zouden het ook mooi vinden als ons initiatief navolging krijgt in andere steden, zoals Gent.”

Wie eveneens de degens wenst te kruisen in een debat, kan zich inschrijven via de website meetup.com. Op dat platform heeft ‘Brussels Debaters’ een vaste stek.