1489 Galloping Mind
© Danny Willems

Wim Vandekeybus: Man, paard en kind in Galloping Mind

Michaël Bellon
© Agenda Magazine
08/09/2015

Galloping mind zou ook zijn eigen totemnaam kunnen zijn, maar het werd de titel van de eerste langspeelfilm van Wim Vandekeybus. De choreograaf en paardenliefhebber galoppeert in zijn dansvoorstellingen ook al langs muziek, theater, literatuur en film. Na zijn fotografische werk en zijn kortfilms lag het voor de hand dat die langspeler ooit zou volgen.

Galloping mind is uiteindelijk een lange trip geworden. Dat geldt voor de film zelf, die de tijd neemt om een wereld neer te zetten waarin man en vrouw, kind en volwassene, natuur en cultuur met elkaar in de clinch gaan. Schitterend gefotografeerde beelden vertellen een hedendaagse mythe over een tweeling die bij de geboorte wordt gescheiden en opgroeit in twee totaal verschillende milieus, maar net als hun ouders hun lot evenmin kunnen ontlopen. Ultima Vez-dansers en -acteurs Jerry Killick en OrsiTóth zetten net als Natali Broods zeer sterke prestaties neer, en hetzelfde geldt voor de vele kinderen die Vandekeybus ei-genhandig rekruteerde en regisseerde.

Helaas werd ook de productie van de film een lange trip. Het project is al tien jaar oud, maar het filmen werd herhaaldelijk uitgesteld. Na eerdere voorbereidingen in Zuid-Afrika, Brazilië en Chili moest er uiteindelijk worden uitgeweken naar Hongarije om de beelden in te blikken. Zonder Vandekeybus' bijzondere relatie met Bart Van Langendonck van Savage Film, producent van onder meer Rundskop, maar ook van alle kortfilms die Vandekeybus al draaide, was de film er misschien niet gekomen.

Alleen al de casting van de kinderen, uit weeshuizen en opvangcentra, met bijzondere karakters, geen scholing als acteur en een heel andere taal, was een heel project op zich.
Wim Vandekeybus
: Dat is het sociale aspect van de film. Ik ben hen echt gaan zoeken, want het is echt niet zo dat je daar een weeshuis binnengaat en weer buitenkomt met vijf kinderen. Ze werden goed omringd. Ik wilde naar het buitenland voor de kwaliteit van de landschappen en de gezichten van die kinderen. Je kan ook met een castingbureau werken en hun gezicht wat vuilmaken, maar dat is niet hetzelfde. Het zijn allemaal jongens die al wat meegemaakt hebben. Tijdens het draaien zijn ze soms met totaal andere dingen bezig, maar ze kunnen situaties altijd direct inschatten en hoeven niet te acteren. Als je ze op scherp wilt zetten, moet je de crew soms een halfuur tijd vragen om op hen in te gaan praten, maar daarna zijn ze in staat om een scène van begin tot einde te spelen. De Hongaarse taal vond ik ook belangrijk. Ze functioneert als een soort geheimtaal van de kinderen.

Uitzonderlijk aan de film zijn de passionele maar ook ruwe omgangsvormen tussen kinderen, volwassenen en dieren. Het ongecensureerde vitalisme van je werk is in de filmindustrie namelijk minder vanzelfsprekend.
Vandekeybus
: Sommige scènes zijn heel heftig, maar ik vind dat je dat moet kunnen tonen. Als je met twintig kinderen werkt, staan er wel altijd veertig volwassen langs de kant, ook al hadden veel van de kinderen geen ouders. Uiteindelijk moet je van hen het vertrouwen krijgen. Toch hebben we een moeder gehad die totaal begon te flippen. Ook de scène met de jongen die verdrinkt in het aquarium was moeilijk, omdat die jongen pas de dag ervoor was gecast. Zijn vader was erbij, maar we hebben veel gepraat en dat is goed gekomen. Je moet dus alles uitleggen en alles zelf voordoen. Daar steek je veel tijd in. We hebben daar weekends voor uitgetrokken en onze eigen acting school opgezet. Sommige kinderen hebben we zelfs leren zwemmen. De meeste jonge acteurs zitten nu bij een castingbureau. Omdat er ginds veel wordt gefilmd, zullen zij hun weg wel vinden.

In een film over lotsbestemming worden ook de personages niet gespaard.
Vandekeybus
: Een paar mensen hebben me al gevraagd waarom bepaalde personages moeten sterven, maar voor mij kan er geen sprake van zijn dat ze blijven leven. Het verhaal volgt de wetten van de mythe en daar wijk ik niet van af. Sommigen worden gestraft om wat ze gedaan hebben, sommigen moeten plaatsmaken voor iemand anders. De volwassenen maken fouten, waarvan hypocrisie er één is. Kinderen komen daartegen in opstand, maar maken op hun beurt ook fouten. Het tweede deel van de film spiegelt dan ook het eerste. De film zit wat dat betreft beter in elkaar dan je misschien denkt.

Jerry Killick heeft ook bepaald geen moeite met de rol van Sam.
Vandekeybus
: Jerry is fantastisch. Je kon hem ook al zien in booty Looting (zaalproductie met Ultima Vez, mb). Het is nog maar zijn eerste langspeelfilm, maar ik hoop dat dit voor hem een doorbraak kan zijn. Sam is iemand die enerzijds fouten maakt door het paard dat in zijn hoofd zit. Hij heeft zijn leven opgegeven voor een Hongaarse vrouw waardoor hij nu hondjes moet gaan verhandelen. Maar anderzijds heeft hij ook die beschouwende, filosofische kant. Zo zijn mensen: ze doen dingen tegen beter weten in.

Minder makkelijk leek het mij voor die paarden die je eigenlijk alleen maar filmt op onmogelijk terrein.
Vandekeybus
: Als je kinderen zonder zadel op een paard laat rondrijden in een stad vol beton, dan staan de verzekeringsmensen aan de kant om te kijken of je alles volgens de regels doet. Iedereen zat trouwens te wachten tot er iets verkeerd zou gaan. Sommigen zeiden dat deze film nooit af zou raken, maar er zijn geen ongelukken gebeurd.
Paarden moet je kunnen filmen in vurige vaart, maar dat is natuurlijk heel moeilijk. Als het ene al honderd meter verder is, staat het andere nog stil. Gelukkig ken ik wel wat van paarden en weet ik wanneer ik ze op welke manier moet behandelen. Veel van die shots heb ik dan ook zelf gefilmd.

Behalve wat betreft de dynamiek is het op geen enkele manier een dansfilm geworden.
Vandekeybus
: Nee, maar het is wel helemaal mijn film. Ik heb alles kunnen doen zoals ik het wilde. De mensen van de ploeg zijn me achteraf ook komen zeggen dat ze op voorhand nooit gedacht hadden dat we daar zouden uitkomen. Het is knap dat Vlaanderen en het Vlaams Audiovisueel Fonds niet terugschrikken voor een film in het Engels en het Hongaars die volledig in het buitenland wordt gefilmd met nauwelijks Vlaamse acteurs.

1489 Galloping Mind3
© Danny Willems

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Film

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni