The Rhythm Junks: 'Het is een kracht om ongevoelig te zijn voor formats'

Steven De bruyn rolde in de muziekscene met de blues en een mondmuziekske. In het uitgepuurde rootspoppalet dat The Rhythm Junks op hun nieuwe album It takes a while etaleren, vindt hij ook de vrijheid om te zingen over dingen die ertoe doen.

Voor we aan het interview beginnen, zegt De bruyn dat hij op de emeritaatsviering mocht spelen van Jaak Billiet, professor methodologie aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de KU Leuven. In het midden van de jaren 1990 stond hij er zelf aan het begin van een academische carrière. "'Je had gelijk om destijds te kiezen voor je passie, de muziek,' schreef hij me enige tijd later van op een berg in Kathmandu," zegt De bruyn, "maar wat had ik anders moeten doen? Ik was gewoon bang dat een carrière aan de universiteit me op termijn zou gaan vervelen." Het buikgevoel van De bruyn, achtereenvolgens aan de slag bij de Leuvense bluesrockgroep El Fish (vanaf 1994) en het tot trio vervelde rootspopensemble The Rhythm Junks (vanaf 2004), en met zijn mondmuziekske te gast op talloze andere releases, zat toen al goed.

Nadat The Rhythm Junks afscheid hadden genomen van hun vier blazers, kwam er plots een indiepoptrio tevoorschijn. Het gaf ruimte aan een uitgepuurd popgeluid, dat zich al die tijd achter je rootserfenis had schuilgehouden.
Steven De bruyn (zang, mondharmonica): Dat heeft te maken met hoe je ergens inrolt. Ik deed dat met een mondharmonica en door een aantal bluesmuzikanten te ontmoeten. Ook bij El Fish ben ik redelijk snel op zoek gegaan naar eigen repertoire, maar soms volgde de groep of het publiek niet. Bij The Rhythm Junks is rootspop van in het begin de insteek. Het terrein lag open en het kon persoonlijker, want er waren geen conventies meer.
Jasper Hautekiet (bas, zang): Na het verdwijnen van de blazers, die de band toch een jazz- of funkkleur gaven, wordt er meer aan de verbeelding overgelaten. Vaak suggereren we partijen alleen maar.
De bruyn: Voor Tony is dat zeker wennen, hij is bijna vijftien jaar drummer geweest van het BRT Jazz Orkest. Toen moest hij zelfs zestien man in het gareel houden.
Tony Gyselinck (drums, percussie): Ik speel eenvoudiger nu. Vroeger gaf ik de blazers constant accenten mee, kleedde ik hun spel in. Dat er niet zoveel op voorhand vastligt in de arrangementen, geeft vrijheid en nieuwe mogelijkheden.
De bruyn: Wat ik zo tof vind aan bijvoorbeeld Kind of blue van Miles Davis is dat die mannen nog echt naar elkaar aan het kijken waren tijdens de opnames. Ze zijn niet bezig met de volgende stap, maar met het nu. Dat probeerden wij nu ook.Wat was de grootste uitdaging?
De bruyn: Ik was wat bang dat ik als ik zong, en dus geen mondharmonica kon spelen, automatisch op bas en drum ging terugvallen. Daarom zijn we beginnen te experimenteren met loops, wat de plaat haar suspens geeft.

Tegenwoordig zingt Jasper vaker de tweede stem. Herkende je iets van jezelf in hem, want ook jij was vroeger eerst en vooral een instrumentalist?
De bruyn: Ja, ik was al 35 toen ik begon te zingen. In het begin heeft men mij dat sterk afgeraden. Toen ik zei dat ik ook ging zingen bij The Rhythm Junks, is onze oude bassist vertrokken. Die zag dat niet zitten. (Grinnikt) Tony is toen mijn redding geweest. Hij steunde me wel.
Gyselinck: Ja, en ik kan ook perfect uitleggen waarom. Steven is niet geschoold aan een conservatorium, maar heeft een geweldige timing. Iederéén zingt 'The lady is a tramp', maar niemand doet dat zoals Sinatra. Steven heeft op die manier ook een eigen, onnavolgbare timing.
De bruyn: De meeste zangers zijn lefgozers. Ze zijn al jaren aan het roderen voor ze hun stem aan een publiek voorstellen. Maar toen zanger Filip (Casteels) El Fish verliet, ben ik direct voor de leeuwen gegooid. Naar mijn allereerste opnames als zanger kan ik ook niet meer luisteren, maar daar moet je door. Ik had snel door dat Jasper een uniek laag stemgeluid had dat weleens zou kunnen matchen met mijn hogere bereik, en dan heb ik inderdaad lichtjes aangedrongen. Omdat ik wist dat hij ook de sprong nog moest maken die ik vroeger zelf had gemaakt.
Hautekiet: Uiteindelijk draait het erom dat iemand je zegt dat je goed bezig bent. Ik had vroeger weleens backings gezongen, maar met mijn beperkte, lage bereik, sloeg dat meestal niet aan. "We gaan bij jou geen micro meer zetten," klonk het dan, en dan denk je al snel dat je niet kan zingen. Toen Steven me de eerste keer vroeg of ik ook zong, kreeg hij dus een zeer uitgesproken: "Neen!" Zingen voelde toen aan als een opdracht, maar nu de reacties op onze samenzang zo goed zijn, begin ik het zelfs plezant te vinden.

Steven, ook toen je nog geen zanger was, schreef je al de lyrics. Gaat dat je nu beter af?
De bruyn: Een vriend van me die door een moeilijke periode ging, vertelde me dat één nummer uit onze vorige plaat hem erdoor heeft gehaald. Sinds dat compliment ben ik strenger voor mezelf en probeer ik nog dieper te graven. Ik ben op een leeftijd gekomen dat ik beter besef dat een song je de rest van je leven kan achtervolgen.

'Headphone city', 'Shopping again' en de single 'Why would I worry', met de opvallende openingszin "I've seen rockers fake, and fakers rock", klinken als statements.
De bruyn: Als je twintig jaar meedraait in de industrie zie je wat. (Lacht) 'Why would I worry' gaat over een levenshouding waar je, als je je erin traint, beter van wordt. Vroeger zou ik me bijvoorbeeld druk hebben gemaakt over het feit dat onze single niet opgepikt is door Studio Brussel. Deze keer dacht ik: inderdaad, why would I worry? Het is een kracht om ongevoelig te zijn voor formats. Veel jonge groepen zouden daar iets van kunnen leren.
Hautekiet: Die koptelefoon uit 'Headphone city', waarmee tegenwoordig iedereen in zijn eigen wereldje rondloopt, hoef je trouwens niet eens letterlijk te nemen. Het gaat ook over een state of mind. We merken het steevast als we terugkeren van een buitenlandse tournee. Zeg je iemand goeiedag, dan kijkt die verschrikt op, terwijl er toch niets mis is met een ouderwetse dosis vriendelijkheid.

Dank u wel.

The Rhythm Junks

data: 5/2, 20.00

waar: Ancienne Belgique, Brussel