1436 MIDIS Tesserands

Midi Minimes: Les Tisserands

Georges Tonla Briquet
© Agenda Magazine
12/08/2014

In het kader van de cyclus “open muziek” presenteert Midis-Minimes Les Tisserands, een programma rond het gedachtegoed van de Katharen. Een muzikaal avontuur op het snijpunt van folk, jazz en klassiek gebracht door Zefiro Torna, Traces en Amorroma. Van deze laatste groep verscheen zopas nog een driedubbele cd.

De Katharen vormden in de 12e en 13e eeuw een beweging die vooral populair was in Occitanië. Levenswaarden als soberheid en vrijheidszin stonden centraal bij hen. Ze kregen ook al eens de bijnamen van “bonhommes” en “tisserands”. Dit laatste is een link naar het weversmilieu waar dezelfde principes geheiligd werden. Het was ook de tijd waarin het troubadoursgenre enorm populair was. De katholieke kerk zag dat allemaal niet zo zitten en roeide de Katharen meedogenloos uit. Acht eeuwen nadien werkte componist-fluitist Jowan Merckx een origineel programma uit rond dit thema en hij nam ook een cd op onder de titel ‘Les Tisserands’ (Home Records).

We vroegen hem naar het waarom van dit project. “Muziek schrijven in opdracht doe ik nooit, ik componeer als de inspiratie er is. De geschiedenis van de Katharen fascineerde mij al jaren en plots merkte ik dat een aantal van mijn nummers perfect past in die geest. Ik zeg wel geest en niet tijd want het gaat om de middeleeuwen en met Les Tisserands worden recentere dansen en melodieën gespeeld die in die tijd niet gecomponeerd zouden zijn. Ik beoogde zeker geen authentieke periodemuziek maar streefde er wel naar de klankkleur van instrumenten als vedel, fluiten, harp en luit te behouden. Tegelijkertijd wilde ik een recenter accent, vandaar de toevoeging van contrabas, bouzouki en sopraansax.”

Inhoudelijk is alles nog super relevant verduidelijkt Merckx. “Bij de troubadours was er veel sympathie voor de Katharen. In hun teksten vinden we eveneens waarden terug als het belang van de natuur, edelmoedigheid en eenvoud. Ze hadden het niet expliciet over les bonhommes, zoals de Katharen toen genoemd werden, maar wel over hun gedachtegoed en de pure en eenvoudige wijsheden. We kozen een aantal originele liederen van de troubadours, oorspronkelijk in het Occitaans, waar zangeres Els dan nieuwe muziek op zette. Heel die geschiedenis met thema’s als verdraagzaamheid en de discussie over anders denken met een open geest is helaas nog steeds actueel de dag van vandaag.”

De keuze van de medemuzikanten was voor Merckx van meet af aan duidelijk. “Naast mijn eigen groep Amorroma wilde ik er absoluut Traces bij, het duo van saxofonist Philippe Laloy en contrabassist Vincent Noiret die samen met Tuur Florizoone de groep Tricycle vormen. Zij zorgen voor een verfijnd jazzaccent. Gezien hun grote vakkundigheid en het instrumentarium van o.a. gamba, vedel en luit was het oude muziekensemble Zefiro Torna eveneens een onontbeerlijke schakel. Gelukkig voor mij stemde iedereen toe en had ik mijn dreamteam bij elkaar met na twee jaar hard werken Les Tisserands als eindresultaat.”

Merckx is ondertussen al een stap verder en bracht recent de driedubbele cd ‘Merci, Jules’ uit met oude dansmelodieën en Brabantse balmuziek van eind 19e eeuw, prachtig uitgegeven in een uitklapbare hoes met teksten en foto’s. Gebleven zijn wel de puurheid en de transparantie maar ook nu met een atypisch kantje. Geen uitbundige klanken van accordeons en blazers maar de intimistische combinatie van blokfluit en harp. Maar dat is alweer een ander verhaal, hopelijk voor een volgende editie van Midis-Minimes.

Midis-Minimes: Les Tisserands

25/8, 12.15, Koninklijk Conservatorium

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Muziek

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni