Ja ja ja, jullie hebben hele mooie spulletjes

Wat gebeurt er als we het zonder onze mooie bezittingen moeten doen? Kopen ouders kinderliefde? Vriendschap zonder cadeautjes, heet dat wel vriendschap? Dit soort vragen ligt aan de basis van de nieuwe, veelbelovende familievoorstelling van theatermaker Jetse Batelaan bij Theater Artemis.

"Ik wilde voor deze productie graag eens rommelen aan de vanzelfsprekendheid waarmee we ons omringen met allerlei spullen, én aan de zekerheid die we daaraan denken te ontlenen," steekt Jetse Batelaan van wal wanneer ik hem vraag naar de motivatie van zijn jongste productie. "Eerder dan een veroordeling van dergelijk materialisme – ik ben er net zo goed 'schuldig' aan – ben ik benieuwd naar de kwetsbaarheid die daarachter schuilgaat. Waarom hebben we dat materiële zo nodig? Ik vermoed dat we zo een soort buffer creëren om een aantal zaken op afstand te houden: armoede, viezigheid, verveling, het ongrijpbare, de dood… al wat inherent deel uitmaakt van het leven, maar waar we het lastig mee hebben. En net datgene waarvoor mensen zich proberen af te schermen, gaan wij ten volle tonen…"

Hoe bedoel je?
Jetse Batelaan: Wel, er zit een flinke portie viezigheid en ongemakkelijkheid in dit stuk, maar we verkopen het allemaal wel met een tandpastaglimlach. Zo komen er regelmatig showballetten in voor, geïnspireerd op de tv-shows uit de jaren 1980. We gebruiken volop de retoriek van het kapitalisme en de marketing, maar dan om iets totaal anders te verkopen dan wat je in de mooiste speelgoedwinkels vindt. Op een onbewaakt moment heb ik dit stuk wel eens "een drol in een cellofaanpapiertje met een strik errond" genoemd. (Lacht)

Welke personages heb je allemaal verzonnen?
Batelaan: Het stuk is opgevat als een liveperformance, en is associatief opgebouwd. Soms spelen de acteurs een geïsoleerd natuurvolk dat voor het eerst met onze talloze spulletjes geconfronteerd wordt, en daar op een heel verwonderde, basale manier mee omgaat. Dan weer wordt een acteur een zwerver of een speelgoedopa… Personages komen er wel in voor, maar het is zeker geen rechtlijninge voorstelling. Eerder een vreemde televisie-achtige revue van complexe menselijke emoties.

Was er een directe aanleiding voor jou om dit stuk nu te maken?
Batelaan: Ja en nee. Materialisme en geld zijn zaken waar ik al van jongs af een verwrongen verhouding mee heb. Ik was een heel atypisch kind op dat vlak. Bijvoorbeeld een zakgeldverhoging, die had ik liever niet, omdat ik daarachter een manoeuvre van mijn ouders vermoedde: alsof ik zonder dat soort giften niet van hen kon houden of zo. Alles wat menselijke verhoudingen en geldtransacties betreft, heb ik altijd heel ingewikkeld gevonden. Dus dat is een belangrijke bron geweest.

En natuurlijk speelt de huidige tijdgeest een rol. Kijk, de tragiek van al die spullen en gadgets is ook dat het direct menselijk contact vaak in de weg staat. Iedereen gaat zich steeds meer opsluiten in zijn eigen bunkertje, met zijn iPhone... En al wat vreemd is, al het onverwachte dreigt op die manier te verdwijnen. Dat is nu net wat ik zo mooi vind aan theater: daar heeft de toeschouwer een uur lang helemaal geen grip op wat er precies gaat gebeuren. In deze tijden is zoiets behoorlijk zeldzaam geworden.

data: 23/11, 15.00

tickets: €7/10

leeftijd: 10+

waar: Bronks, Brussel-Stad