Een spel over de oorlog

Vlatka Horvath werd in 1975 in Joegoslavië (Kroatië) geboren en emigreerde op haar zeventiende - vlak voor de Joegoslavische onafhankelijkheidsoorlogen, die tussen 1991 en 1999 het communistische land opsplitsten in zeven verschillende republieken. Ze leeft nu als beeldende en performancekunstenares in Londen. In het vier uur durende ‘15th Extraordinary Congress’ dat u zaterdag gratis kan bijwonen in de Kaaistudio’s, maakt ze met zes collega’s een speelse en vernuftige, maar grondige verhalencollage waarin ieder terugblikt op haar jeugd, haar oorlog en haar leven als expat.

Horvath: “Als expat werd ik vroeger voortdurend gevraagd om uit te leggen wat in Joegoslavië aan de hand was. Maar als je als zeventienjarige zogenaamde ‘expert’ zo’n complexe geopolitieke situatie moet uitleggen, word je gedwongen je verhaal te ‘framen’ volgens je eigen ervaringen. Later merkte ik dat ik niet de enige was met die ervaring."

"Met dit project zet ik de verhalen van zeven vrouwen uit verschillende republieken naast elkaar. We stellen onszelf vragen over de oorlog, over hoe het was om in Joegoslavië te wonen en om er weg te gaan, en over wat er daarna is gebeurd. In het volle besef dat herinneringen onbetrouwbaar zijn, vol gaten kunnen zitten die je opvult met foute veronderstellingen, fictie en zaken die je achteraf gehoord of gelezen hebt. De meeste deelnemers hebben elkaar voor de voorstelling nog niet ontmoet."

"Het is dus geen bijeenkomst van een groepje vrienden dat al tot een gezamenlijk statement is gekomen. Maar ook geen rondetafeldiscussie of enscenering van kletterende argumenten. Ik heb een soort spelformule bedacht met een gespreksleider en een stapel kaartjes. Op die kaartjes staan vijftig onderwerpen die soms heel specifiek zijn, zoals ‘het begin van de oorlog’, of ‘de dood van Tito’ en soms algemener zoals ‘Zaken waar je in gelooft’ of ‘redenen om te vertrekken’. Om beurten trekt iemand een onderwerp waar zij dan een aantal minuten over te praat. Daarna gaat het kaartje terug in de stapel. Zo zullen er automatisch overeenkomsten, tegenstrijdigheden en verschillende visies aan het licht komen die we aan het publiek overlaten, zonder te verzanden in vage conclusies of hoogoplopende discussies.”

15th Extraordinary Congress

data: 17/01, vanaf 16.00

waar: Kaaistudio’s, Brussel-Stad

extra: duurt vier uur, toeschouwers kunnen gratis in en uit