Belgi in ‘Futur Musée Modern Art Museum’

“Barbaars, oneerbiedig, sarcastisch en dikwijls bijtend.” Zo omschrijft curator Antonio Nardone de Belgische kunst sinds het begin van de twintigste eeuw. Het is ook de pitch voor zijn expo ‘I Belgi, Barbari e Poeti’, die dit jaar in Rome én in Brussel te zien zal zijn.

James Ensor, Léon Spilliaert, René Magritte, Marcel Broodthaers, Pierre Alechinsky, Jan Fabre, Berlinde De Bruyckere, het zijn een paar namen die op de expo te zien zullen zijn. “De expo vertrekt van de wat anarchistische kant van de Belgische kunstenaars uit de twintigste en begin eenentwintigste eeuw”, aldus Nardone. “De barbaarse beeldenstormers zijn tegelijk poëten, vandaar de titel.”

“De meeste werken komen uit privécollecties,” zegt Antonio Nardone. Deze Belgische Italiaan heeft sinds 2008 een kunstgalerie in Elsene, maar organiseert al twintig jaar tentoonstellingen. Hij schuwt daarbij geen risico’s. Terwijl hij een overeenkomst heeft met het Museo d’Arte Contemporanea Roma (Macro) in Rome om er van 15 mei tot 27 september de expo te organiseren, is dat in Brussel nog niet het geval. Toch is de affiche al klaar, met daarop de Brusselse data van 23 oktober 2015 tot 3 januari 2016. De expo vindt dan plaats in Futur Musée Modern Art Museum, leest men op de affiche. Dat is de naam die Michel Draguet, directeur van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, wil geven aan het toekomstige museum voor moderne kunst in Brussel.

Dat is codetaal voor het Vanderborghtgebouw in de Schildknaapstraat. Dat voormalige hoofdkwartier van het cultuurjaar Brussel 2000 zou vanaf medio 2016 tijdelijk onderdak bieden aan de collectie moderne kunst. Nardone heeft een eerste verkennend gesprek gehad met de eigenaar van het gebouw, de Stad Brussel. “Als privé-organisator moet je risico’s nemen,” zegt Nardone.

(Geen) morele steun
Dat geldt blijkbaar ook voor de financiering. Zeker in het land van de Belgi, waar niets simpel is. “Veel subsidies heb ik niet. Minister-president Rudi Demotte (PS) geeft subsidies voor de bevordering van het internationaal imago van de Franse Gemeenschap. Allicht komt ook het Brussels Gewest met geld over de brug.”

Behalve de subsidiëring is er ook nog de kwestie van de morele steun. “De expo staat onder de bescherming van Zijne Majesteit de Koning der Belgen en van de Italiaanse President. Voorts ook van de Franse Gemeenschap, het Brusselse Gewest en zelfs van de Duitse Gemeenschap. Op het kabinet van Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) ving ik echter bot. ‘De titel van de expo was te Belgisch’, zei een kabinetsmedewerkster me, die me zelfs suggereerde om de titel te wijzigen,” aldus Nardone.
Volgens Bourgeois’ woordvoerder “kijkt hij als minister bevoegd voor het Buitenlands Beleid in de eerste plaats of het aanbod bijdraagt aan de internationale uitstraling van Vlaanderen, wat hier minder het geval was.” “Ons kabinet vraagt nooit om de titel of het concept van een tentoonstelling te veranderen. Dit doet geen afbreuk aan onze blijvende appreciatie voor de tentoonstelling I Belgi. Barbari e Poeti,” aldus de woordvoerder.

Nardone betreurt ook dat Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) het beschermheerschap weigerde. Volgens zijn woordvoerster heeft dat niets te maken met communautaire redenen, maar gewoon met het feit dat de minister nooit het peterschap aanvaardt voor tentoonstellingen. “Als men daarmee begint, komt er geen einde aan.”

De brochure van de expo, eigenlijk meer een boek, financiert Nardone via crowdfunding. Iedereen kan dus zijn of haar Belgisch steentje bijdragen.

Meer info over de expo en over de crowdfunding op de website www.ibelgi.org