1497 arbeid-Adelt
© Kris De Smedt

Arbeid Adelt: 'Simpel en rudimentair, zo zijn we op ons sterkst'

Tom Peeters
© Agenda Magazine
03/11/2015

Minimaal verpakt in absurdistische woordspelletjes en hoekige grooves klinkt Slik, het langverwachte nieuwe album van Arbeid Adelt!, lang niet zo nonsensicaal als het eruitziet. "De essentie. Dat is het."

Na een Rewind-optreden in de Ancienne Belgique, waarop ze hun new waverige debuut-ep Jonge helden (1983) integraal hernamen, en een reeks optredens in het zog van een oeuvreomvattende box, was Arbeid Adelt! nog steeds niet moe gespeeld en dus drong de vraag zich op: "Gaan we alleen die oude brol blijven brengen of maken we een nieuwe plaat?" De tweede optie bleek onafwendbaar, en het triumviraat Marcel Vanthilt, Jan Vanroelen en Luc Van Acker, opgericht in het Brussel van de koude jaren 1980, dook opnieuw de studio in. Dat was ook al van 1994 geleden. "Maar eerst moest er beslist worden welke Arbeid Adelt! we precies wilden, want in al die jaren had de groep vele gezichten gehad," zegt frontman en zanger Marcel Vanthilt. "Gelukkig was iedereen het er snel mee eens om het simpel en rudimentair te houden. De geschiedenis heeft ons geleerd dat we zo op ons sterkst zijn."

Toch is Arbeid Adelt! niet meer dezelfde groep als bij zijn debuut. Luc, jij hebt me ooit eens verteld dat je in die beginperiode constant naar je pedalen stond te staren en dat een optreden van Arbeid Adelt! toen leek op een conference van Marcel waar jij en Jan dan muziekjes tussen speelden.
Luc Van Acker: Ik was toen nog heel timide en nerveus. Dat is daarna helemaal omgeslagen. Ik had ook altijd zweethanden, waardoor mijn snaren verroestten en sprongen. Mij kwamen de lange monologen die Marcel afstak tussen de nummers goed uit. Zo had ik de tijd om mijn pedalen af te stellen voor het mijn beurt was.
Marcel Vanthilt: Ik herinner me nog dat we ons afvroegen: "Is Luc hier?" terwijl hij er gewoon bij stond. In het prille begin brachten we ook gewoon een improshow. We hadden ritmes, grooves en baslijntjes, en daar improviseerden we de hele tijd op. Zolang Jan het geluid niet afzette, moesten we doorgaan. Omdat het niet voorgeprogrammeerd was, moest ik die tijd gewoon vol lullen. De sample moest toen nog uitgevonden worden! Dat is een groot verschil met vandaag. Nu wil het publiek dat het allemaal heel strak zit. Mensen gaan naar Pukkelpop en Werchter, zien er telkens de perfecte show, en vergelijken iedereen met Muse en Coldplay, terwijl die wel veel grotere budgetten hebben.

Jullie waren bij jullie debuut zeer tevreden met de sterke hand van producer Jean-Marie Aerts, werkten later ook met Werner Pensaert, maar doen nu een beroep op Arne Van Petegem, die met twee voeten in de 21e eeuw staat.
Van Acker: Arne is een collega aan de PXL-rockschool in Hasselt. Hij doceert er elektronische muziek.
Vanthilt: Ik wilde dit keer vooral iemand die fan is van de apparatuur én van de groep. Onze sound hadden we al. Hij moest er gewoon peper en zout op strooien, en vooral veel schrappen. Werner was meer een studioproducer.
Van Acker: Hij maakte ons gestroomlijnder, terwijl het nu hoekiger mocht.
Jan Vanroelen: Tijdens de concerten hebben we ervaren dat die naïeve elektrosound uit de beginjaren nog altijd actueel is, dus hebben we die extra in de verf gezet. Maar dat doe je natuurlijk met de studiotechnieken van 2015.

Marcel, jij moest plots opnieuw teksten gaan schrijven. Hoe ging dat?
Vanthilt: Ik ben altijd met taal bezig geweest, lees nog altijd erg veel, romans én poëzie, en heb zelfs 10 voor taal gepresenteerd. Woorden in de juiste volgorde zetten van een zin die je nog niet kent, is altijd een van mijn hobby's geweest. Toen ik opnieuw liedjesteksten moest gaan schrijven, ben ik direct een notaboekje gaan kopen en ben ik, zonder nadenken, beginnen te schrijven: trompet, sjikelette, raclette… Na een week of drie, vier was het boekje vol en ben ik die woordenbrij beginnen te ordenen.

Het keurslijf van het absurdisme ligt je nog steeds. Je komt ook verrassend actueel voor de dag, beseffende dat je de vluchtelingencrisis veel doeltreffender vat door "Mediterranee, het is de Rode Zee" te zingen, dan door er urenlang over te betogen.
Vanthilt: Maar waar moet je anders een plaat over schrijven? Over de lucht die blauw is? Ga weg, dat is al eeuwen zo. Over je hart dat pijn doet, want je lief is weg? Maar dat interesseert mij niet. Het mag ook niet too obvious zijn. Ik hoef niet te zeggen wat Kadhafi gedaan heeft in Libië, 'Tripoli' volstaat! Ik hoef westerse rijkelui niet in hun blootje te zetten, als ik gewoon 'Saint-Tropez' kan scanderen. Eigenlijk zijn we met de gitaren net zo te werk gegaan. Waarom zouden we met solo's uitpakken als je alles met één krachtige snok kan vatten?
Vanroelen: De essentie. Dat is het.

Luc, je geeft les aan de rockschool in Hasselt. Is Arbeid Adelt! cursusmateriaal?
Van Acker: Natuurlijk. We zijn met de bandleden eerst overeengekomen wat de basis van het nieuwe album moest zijn: een ritmebox, een Moog-basje, een simpel gitaartje, kortom heel minimal. Die basis is er gekomen door één nummer, dat de richting aanwees: 'Bonusgroove'. Maar net dat nummer staat níét op de plaat! Ik leg mijn klas dan uit dat het goed is om je te fixeren op één punt, op iets wat de juiste richting aangeeft…
Vanroelen: … maar het is niet omdat je naar het noorden wilt, dat je tot aan de Noordpool moet gaan, want na overleg bleek datgene wat de richting had aangegeven, overbodig te zijn.
Van Acker: Precies, en dat geldt niet alleen voor ons, maar voor elke band. Iemand wijst de richting aan, waarop alle kompassen worden gelijkgezet. Maar daarna moet je je, zonder de koers uit het oog te verliezen, flexibel op kunnen stellen.

Jullie nieuwe plaat is net op tijd klaar om in 2016 mee 100 jaar dada te vieren. Voelen jullie je verwant met de (tegen)beweging die politiek machtsvertoon en oorlog counterde met nonsens en absurdisme?
Vanroelen: Ik denk niet dat wat wij doen zo absurd is. Het lijkt zo, maar is het niet. In die zin zijn we valse dadaïsten.
Van Acker: Vals dadaïsme, dat bestaat niet, joh. Maar we stammen net als de dadaïsten wel allemaal uit een generatie waarin stijlen ontstonden vanuit een tegencultuur. Het verschil is dat wat vroeger niet kon nu allemaal kan. Zo zijn ook surrealistische, abstracte geluiden een beetje entertainment geworden.
Vanthilt: Ik heb te veel respect voor de echte dadaïsten om te zeggen dat wij dat ook zouden zijn. Zoals The Stones alles gepikt hebben van de blues en de zwarte gemeenschap, zo hebben wij alles gepikt van de dadaïsten. Zij verdienen alle eer.

Arbeid Adelt

data: 11/11, 20.30

waar: Beursschouwburg, Brussel

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Brussel-Stad, Muziek

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni