‘Te weinig vrouwen met eigen zaak’

Vrouwen met een eigen zaak of zelfstandig beroep zijn relatief schaars in Brussel. Schaarser dan in Vlaanderen en Wallonië, zo blijkt uit een nieuwe studie van Impulse Brussels, het vroegere Brussels Agentschap voor de Onderneming. Een nieuwe website moet de ondernemingslust van vrouwen aanwakkeren.

E erst de cijfers. Op tien jaar tijd steeg het aantal vrouwen tussen 15 en 64 in Brussel met een vijfde, veel sneller dan in Vlaanderen waar een stijging van maar 5 procent opgetekend werd. De fikse groei in Brussel is vooral het gevolg van het grote aantal nieuwkomers.

De werkzaamheidsgraad van de Brusselse vrouwen is echter nog altijd laag. Minder dan de helft van de vrouwen heeft een job: 48,6 procent, tegen 61 procent in Vlaanderen. De rest studeert of is werkloos. En 28 procent blijft gewoon thuis.

Het gros van de werkende Brusselse vrouwen is in loondienst. Slechts een tiende oefent een zelfstandig beroep uit of heeft een eigen bedrijfje. Bij de mannen ligt die verhouding op een op vijf. Nog altijd kiezen veel minder vrouwen dan mannen voor een bestaan als zelfstandige. Bovendien daalt het aandeel vrouwelijke ondernemers in Brussel. Dik tien jaren geleden maakten de vrouwen in de drie gewesten net geen 30 procent uit van het totaal aantal zelfstandigen. In Vlaanderen en Wallonië zitten ze inmiddels aan bijna 33 procent. In Brussel is het aandeel gedaald naar 28 procent, wat neerkomt op 25.000 vrouwelijke zelfstandigen. En van die groep heeft slechts 15 procent personeel in dienst.

Volgens de studie heeft deze daling te maken met het grote aantal nieuwkomers dat in Brussel een eigen zaak begint. In Vlaanderen en Wallonië heeft 6 procent van de zelfstandigen een buitenlandse nationaliteit, in Brussel is dat 36 procent. Een nog groter aandeel is van vreemde origine. Maar bij de ondernemende nieuwkomers zitten veel meer mannen.

Sociale sector
Volgens minister voor Werk en Economie Céline Fremault (CDH), die opdracht gaf voor de studie, is er bij de Brusselse vrouwen nog een enorm onontgonnen economisch potentieel. “Brussel telt zo’n 110.000 vrouwen die inactief zijn op de arbeidsmarkt, die thuis blijven. Ik ben er zeker van dat er onder hen heel wat zijn die zin hebben om iets te doen,” zegt ze. “Ik wil het vrouwelijk ondernemerschap stimuleren. Allochtone vrouwen kunnen hier zeker een rol in spelen.”

De minister liet dan ook onderzoeken met welke hindernissen vrouwen geconfronteerd worden. Om te beginnen is er het gebrek aan rolmodellen. Het bedrijfsleven in ons land is nog altijd voor een groot deel op mannen geënt.

Voorts zetten heel wat vrouwen, vrijwillig of uit noodzaak, de zorg voor hun gezin op de eerste plaats. Hun eigen professionele ontwikkeling komt aldus op een laag pitje te staan. Bij sommige buitenlandse culturen is dat fenomeen nog nadrukkelijker aanwezig.
Door die aandacht voor het gezin maken heel wat vrouwen te weinig tijd om te netwerken. En dat is absoluut nodig voor wie een eigen zaak wil opzetten, zo stelt de studie.

Hinderpaal
Ook zijn vrouwen tijdens hun opleiding vaak meer geïnteresseerd in de sociale sector of het onderwijs. Als ze op een gegeven moment dan toch een zelfstandige baan overwegen, zijn sommigen onzeker over het feit of ze wel voldoende geschoold zijn op financieel en juridisch vlak.

Sowieso zijn vrouwen heel wat meer beducht voor de risico’s van het ondernemerschap en voor de kans op mislukken. Mannen laten zich daar veel minder door afschrikken.

Een hele belangrijke hinderpaal tenslotte is de moeilijke toegang tot kredieten. Voor een alleenstaande vrouw met kinderen bijvoorbeeld, is het bijna onmogelijk om een lening los te krijgen bij de banken.

Fremault wil het tij keren. Daarom liet ze Impulse Brussels een nieuwe website ontwerpen, die het vrouwelijk ondernemerschap moet ondersteunen. De site, www.womeninbusiness.be, werd vorige week gepresenteerd. Voorlopig is de info nog wat magertjes, maar het is de bedoeling dat de webstek alle initiatieven van ondersteunende organisaties, zoals Jump en Artemis (Markant), bundelt en adviezen geeft aan vrouwen die overwegen om een eigen zaak te beginnen. “Want,” zo meent Fremault, “je wordt niet als ondernemer geboren, je wordt tot ondernemer gemaakt.”

Lees ook de twee getuigenis van vrouwelijke ondernemers (zie links).