Cinematek in de ban van Stephen King

Dat ook grote vertellers klinkklare onzin kunnen verkopen, bewees Stephen King toen hij zichzelf het literair equivalent van een Big Mac met friet noemde. Filmlui maak je niet wijs dat zijn verhalen te vergelijken zijn met in een slap broodje verstopt gemalen koevlees en diepvriesfriet. Ze zijn er dol op. Cinematek vertoont zowel de kanjers als Cujo.

Filmregisseurs en -producenten drukten Stephen King al tegen de borst toen de literaire wereld het nog niet afgeleerd had om zich laatdunkend uit te laten over de Amerikaanse schrijver die via sciencefiction, fantasy en horrorverhalen inspeelt op onze angsten. King breekt in 1974 door met debuut Carrie. Twee jaar later heeft Brian De Palma al een filmklassieker gemaakt van het verhaal van de gepeste dochter van een godsdienstwaanzinnige die na haar eerste menstruatie over telekinetische krachten beschikt.

King Rules
Binnen zes maanden mogen we ons verwachten aan een nieuwe verfilming van Carrie met Chloë Grace Moretz en Julianne Moore in de rollen die we tot nog toe vereenzelvigden met Sissy Spacek en Piper Laurie. Een lawine King-films staat op stapel. Cary Fukunaga (Jan Eyre) gaat voor It, het verhaal dat elk kind dat nog geen clownfobie had er een bezorgde. Ben Affleck (Argo) zet de tanden in The Stand, een duizend pagina's lang horrorverhaal over de uitbraak van een dodelijk virus. Ron Howard (Frost/Nixon) zoekt een klein fortuin om The dark tower te bewerken.

Waarom King zo'n grote inspiratiebron was, is en blijft, is voer voor eindwerken. Maar ik zou het niet verder zoeken dan stevige, originele plots, heldere vertellingen en een vakkundige verwevenheid van het bovennatuurlijke of buitengewone met het alledaagse. Monsters mogen meedoen maar de mens blijft centraal staan.

Kubrick en co
Na De Palma hadden veel grote regisseurs zin in een danse macabre met King. Stanley Kubrick vraagt Jack Nicholson om met bijlen te zwaaien in The shining. John Carpenter filmde de fatale relatie tussen Arnie en Christine, een demonische Plymouth Fury uit 1958. In The Dead Zone van David Cronenberg speelt Christopher Walken een leraar die na vijf jaar coma heden, verleden en toekomst ziet, een gave die hem geen geluk brengt.

Klassiekers
Ook mindere goden varen wel met King. Zo leverde hij zowel Frank Darabont als Rob Reiner het materiaal voor hun beste film: respectievelijk The Shawshank Redemption met Tim Robbins en Morgan Freeman als gedetineerden die wil ontsnappen uit een vreselijke gevangenis en Stand By Me met wijlen River Phoenix als een van de vier kwajongens die op zoek gaan naar een lijk en gaandeweg hun onschuld voorgoed verliezen. In geen van beide klassiekers speelt het bovennatuurlijke een rol.

Beide regisseurs grepen na hun succes terug naar de boeken beroemde schrijver. Reiner liet Kathy Bates in Misery een verpleegster spelen die haar favoriete schrijver met de grove middelen duidelijk maakt dat haar favoriet personage niet mag sterven. Darabont maakte prima films van The Green Mile (ter dood veroordeelde heeft bijzondere gave) en The Mist (veel enger dan de monsters in de mist is de reactie van de mensen op de rampspoed).

Kruip onder je stoel
Enkel bij de bekende verfilmingen stilstaan zou The King of Horror oneer aandoen zijn. Natuurlijk staat de cyclus ook toe om lekker te huiveren zonder al te veel na te denken. In Pet Sematary verlangt een gezin dat naast een enge dierenkerkhof woont naar de terugkeer van een overleden kind. Cujo is Jaws met een hondsdolle Saint Bernard. Nachtmerries gegarandeerd.