Go Go Tales: Abel Ferrara gaat stripteaseuses achterna

In de jaren 90 was Abel Ferrara de hardcore versie van Martin Scorsese maar in de jaren 00 deemsterde hij weg. Vijf jaar na de première in Cannes krijgt 'Go Go Tales' alsnog een bioscooprelease. Eens zien of ik nog weet wat hij destijds tegen me gegromd heeft.

Abel Ferrara piekt in de eerste helft van de jaren negentig. De eigenzinnige New Yorker pakt met een reeks indringende indie-films uit waarvan Bad Lieutenant met Harvey Keitel de meest beruchte is. Ook de Christopher Walken-films King of New York, The Addiction en The Funeral mogen er wezen. Wie niet bang is van cult, pleziert zichzelf ook met de eerste films van Ferrara. Vergeleken met Angel of vengeance (1981) is Pulp Fiction een film voor kleuters.

Minder goed vergaat het de cult-cineast in de jaren 00. Mary met Juliette Binoche als actrice die zich extreem vereenzelvigt met Maria Magdalena, breekt geen potten. In 2007 mag Ferrara Go Go Tales buiten competitie voorstellen op het festival van Cannes. Willem Dafoe speelt Ray Ruby, de presentator en uitbater van een exclusieve nachtclub die mogelijk haar laatste nacht ingegaan is. Het geld is op. De strippers dreigen met een staking. Ruby houdt iedereen aan het lijntje en gokt op lotto-winst. De show must go on. Zou Ferrara zich in hem herkennen?

Kaarten op tafel
"Ray is de king of jive. Hij praat iedereen naar de mond en draait in rondjes. Maar hij weet ook wel dat hij op het einde van de nacht zijn kaarten op tafel moet leggen. Het is alles of niets. Zijn leven staat op het spel en er is nog maar één uitweg meer. Ja, hij kan de tent sluiten maar hij houdt zich recht. Hij weet wat hij wil. Natuurlijk is hij gokverslaafd, maar misschien is hij gokverslaafd omdat hij ook gok-expert is," vertelt Ferrara in 2007 tijdens een bizar interview. De persattaché probeert hem van de bar weg te houden. Een lijvige, al wat oudere vriend van Ferrara zet zich tussen de journalisten. Hij lijkt op een van de bompa's uit The Sopranos: ongevaarlijk tot ze hun blaffer boven halen.

Tijdens het interview, of wat daarop moet lijken, valt de wiseguy in slaap en snurkt. Een groter probleem is dat Ferrara zijn ogen en handen niet kan afhouden van een jongedame. Omdat ze kleren aan heeft herken ik haar niet meteen maar ze speelt in Go Go Tales een kleine rol als een van de strippers. Ik vraag een tweede keer of Ferrara zich met de nachtclub-directeur vereenzelvigt. "Deze film komt recht uit het hart. Maar Ray Ruby is ook het werk van Willem Dafoe. Weet je, je brengt altijd je eigen visie en je eigen vrijheid mee naar de set. Je kan je niet weg stoppen. Je moet al je kaarten op tafel gooien en spelen om te winnen." Om de anderhalve zin vraagt hij op zijn New Yorks 'you know what I mean' zonder het antwoord af te wachten. Hij noemt The Killing of a Chinese Bookie van John Cassavetes en Broadway Danny Rose van Woody Allen twee inspiratiebronnen en geeft vervolgens toe dat hij tijdens de montage ook meermaals aan A Prairie Home Companion van Robert Altman dacht.

Vaarwel New York
Ferrara probeerde Go Go Tales in zijn New York te draaien maar moest noodgedwongen uitwijken naar Cinecitta, de befaamde Italiaanse studio. Zijn stad en muze de rug toekeren, was niet gemakkelijk. "Ik heb het zo lang uitgezongen als kon. Het was zo moeilijk geworden om nog films te maken dat ik bijna geen films meer wou maken. New York verlaten was een moeilijke beslissing. Ik zou het vroeger nooit gekund hebben. Ik ben er opgegroeid en ooit was er echt een wereld van film en regisseurs die onafhankelijk en passioneel hun dingen konden doen. Dat is voorbij. Mijn films worden al langer voor een deel van uit Europa gefinancierd. Dus zo groot was de stap uiteindelijk niet."

Ferrara en de decorontwerpers lieten zich voor de nachtclub inspireren door de nachtclubs die weleer 20th Street in New York kleur gaven. "Ik herinner me vooral die verpletterende eerste indruk als je de tent binnenkwam en die meisjes zag. Ze waren fabelachtig: groot, cool en g-stringed out. Misschien is het de combinatie van half naakte vrouwen, kronkelend voor mannen in kostuum, en muziek die daar altijd beter klonk dan op een ander, die mijn herinneringen zo levendig maakt?" "Maar voor de film maakt het zoveel niet uit waar de go-go club zich bevindt. Je vindt ze overal: op de Champs Elysées, hier in Cannes..."

Het feestje naar aanleiding van de wereldpremière van Go Go Tales is zelfs naar de normen van Cannes decadent. Je moet opletten om geen stripteaseuses omver te lopen. Mannen staan in de rij om met een hengel naakte vrouwen uit een kinderbad met veel schuim te vissen. Fish a bimbo, heet de attractie. Mijn gedachten gaan naar de jonge actrice die Ferrara in zijn netten strikte. Na die dronken nacht wordt vijf jaar lang niets meer van Go Go Tales vernomen.

De boeddhist
Vandaag krijgt de film alsnog een kans. Ferrara heeft in tussentijd wel twee documentaires en speelfilms gedraaid. Het treurgedicht 4:44 Last day on earth toont hoe een koppel in New York de laatste uren doorbrengt voor het einde van de wereld. Tijdens het Festival van de Amerikaanse film in Deauville ontmoet ik Ferrara een tweede keer. Hij drinkt thee. Vertelt dat film lang niet op de eerste plaats kwam toen hij jong was.

"Ik heb eerst ander dingen uitgeprobeerd. Ik wou iets dat je op je eentje kon doen: schilderen, schrijven, muziek maken. Maar cinema heeft het voordeel dat er verschillende disciplines in samenkomen. Bovendien bleek ik er een gave voor te hebben. Ik vond dat ik die gave moest gebruiken."

Hij berust ook in de strijd die het telkens weer is om een film van de grond te krijgen. "Als het gemakkelijk was dan zou iedereen films maken. Maar zou film dan nog wel zo bijzonder zijn als nu het geval is? Dat weet ik niet." De rusteloze beeldenstormer is opvallend kalm. "Ik leef met een boeddhist samen," glimlacht Ferrara. Even later verschijnt de vrouw in kwestie in het deurgat. Ik herken het meisje uit Go Go Tales. Ze heet Shanyn Leigh en speelt de hoofdrol in 4:44 Last day on earth. Ik vraag haar of er met Abel Ferrara valt samen te leven als je hem zijn films afpakt. Ze neemt het ernstig. "Hij is inderdaad het gelukkigst als hij werkt. Het is pure passie."

zalen: Galeries