Wanneer papa een school wil oprichten

Het Brusselse Nederlandstalige basisonderwijs kampt met een capaciteitsprobleem. Waarom dan niet zelf een school oprichten, dacht vader Frederic Convent. Hij liet een haalbaarheidsstudie maken. [2 reacties]

Frederic Convent is vader van een dochtertje van vier dat nu nog in de kleuterschool Lotz zit, een filiaal van de gemeenschapsschool De Bron uit Sint-Gillis. Binnenkort moet Convent op zoek naar een lagere school - geen sinecure in een stad waar op vele plekken de vraag het aanbod overstijgt. Het Gelijke-Onderwijskansendecreet (GOK) vindt hij allemaal goed en wel, zolang het maar niet tot nivellering leidt. Dat vanaf volgend jaar iedereen via een website moet inschrijven en er dus geen wachtrijen meer voor de schoolpoorten zullen staan, stelt hem niet gerust. Want een website lost het capaciteitsprobleem niet op.

Het Brussels Nederlandstalig onderwijs heeft tien extra basisscholen nodig. Dat bleek onlangs uit een studie van de VUB-hoogleraar Rudi Janssens. Maar iemand moet ze oprichten. Convent, die in het bedrijfsleven werkt, besloot te onderzoeken of er geen privé-initiatief mogelijk is. "Je merkt dat de religieuze congregaties steeds minder geneigd zijn om in Brussel een school uit de grond te stampen. En de nieuwe scholen van het gemeenschapsonderwijs zijn vaak methodescholen."

Convent pakte de zaken als een ondernemer aan. Hij bestelde eerst een haalbaarheidsstudie. Daarvoor klopte hij aan bij de Vlerick-managementschool, zijn oude school. Om de studie (kostprijs: 6.200 euro) te betalen, zocht hij enkele particuliere sponsors, mensen die, net als hij, bezorgd zijn om het Brusselse onderwijs en die prompt 'aandeelhouder' in het project werden. Twee studenten werden op de klus gezet. Hun opdracht: onderzoeken wat het inhoudt om een vrije school van honderd tachtig leerlingen in Brussel uit de grond te stampen.

Het tweetal ging eerst na wat een gesubsidieerde school zou kosten. In het allerbeste geval, met maximale subsidies, zou een startkapitaal van 57.500 euro volstaan, berekenden ze. Dat is nog wel bijeen te krijgen, meent Convent. Maar dan. Brussel kampt met een tekort aan leerkrachten. Bovendien is het lastig om een geschikte locatie te vinden. Een schoolgebouw moet veilig zijn, en ruim genoeg om er een refter en speelplaats in te maken. Wie wil bouwen of verbouwen, moet een stedenbouwkundige vergunning hebben, en die zijn in sommige gemeenten moeilijk te krijgen. Bovendien is er een regel die zegt dat een nieuwe school minstens twee kilometer van een bestaande school van hetzelfde net moet liggen. Zo stootten de Vlerick-studenten op een heleboel hobbels.

Donquichotterie
Convent vindt dat als er een tekort aan scholen is, de overheid de oprichtingsprocedure moet vereenvoudigen. "Om te beginnen moet die tweekilometer­regel afgeschaft worden. Het is sowieso al moeilijk genoeg om een geschikte locatie te vinden in Brussel. Ook moet de bouwaanvraag soepeler verlopen en zou het niet mogelijk mogen zijn dat buurtbewoners de oprichting van een school tegenhouden omdat ze lawaaioverlast vrezen."

Wie nu een lagere school wil beginnen, wordt verplicht om ook een kleuterschool op te richten. "Dat maakt de factuur voor de oprichters alleen maar zwaarder," zegt Convent.

De leerkrachten dan. Om goede leraren aan te trekken en in Brussel te houden, moeten ze voor Convent niet na drie jaar, maar al na één jaar een Brusselpremie krijgen. En het zou mogelijk moeten worden dat leerkrachten deels in het vrije, deels in het officiële net werken.

Ten slotte de voorrangsregels. Het voorrangspercentage voor Nederlandstaligen, nu 45 procent, moet naar omhoog. "En als je zelf een school opricht, dan zou je er zeker van moeten kunnen zijn dat je eigen kind er een plaats krijgt."

Alleen als deze 'economische randvoorwaarden' vervuld zijn, wil Convent verder gaan met zijn plan en op zoek gaan naar het startkapitaal. "Nu zijn er nog zulke grote belemmeringen dat je als kapitalistische investeerder twee keer nadenkt voor je eraan begint. Zonder een oplossing voor de knelpunten ga ik geen businessplan opstellen. Zo'n donquichot ben ik ook niet."