© Ivan Put

Tram: Spanning tussen geruisloos en veilig

Lukas Vanacke
© Brussel Deze Week
15/11/2012
Onoplettende voetgangers veroorzaken geregeld ongevallen met trams. Daarom herhaalt de MIVB aan het begin van de herfst dat de tram altijd voorrang heeft. Verschillende Europese vervoersmaatschappijen nemen maatregelen om conflicten tussen trams en voetgangers te vermijden. Een overzichtje.

V orige maandag stierf een tiener in Sint-Pieters-Woluwe. Toen de jongen 's ochtends achter een stilstaande bus de vrije busbedding overstak, werd hij aangereden door een bus die uit de andere richting kwam. Vrijdag van die week raakte een tram een meisje dat de Louizalaan overstak; nu dinsdag werd een man geschept door een tram op de Tervurenlaan.

Vooral trams raken gemakkelijk betrokken bij ongevallen: ze hebben een lange remafstand en kunnen niet uitwijken. Als een tramchauffeur plots moet remmen, kan hij enkel hopen dat zijn vehikel tijdig tot stilstand komt. Boven­dien maakt de nieuwe generatie trams weinig geluid. "Buurtbewoners wil­len dat de tram zo stil mogelijk rijdt," weet MIVB-woordvoerster An Van hamme, "maar andere weggebruikers horen stille trams minder goed aankomen. Voetgangers worden vaak afgeleid door gsm's of mp3-spelers."

Dit jaar overleden in Brussel al vier mensen na een aanrijding door een tram. In 2011 noteerde de MIVB één ongeval met dodelijke afloop. In Berlijn, een stad met een sterk uitgebouwd netwerk van trams, bussen en metro's, zijn de statistieken vergelijkbaar. In 2012 veroorzaakten trams er drie dodelijke slachtoffers, in 2011 zeven (al vervoert de Berlijnse vervoersmaatschappij wel drie keer meer reizigers).

Al enkele jaren voert de BVG de campagne 'Achte auf deine Linie' ('let op je lijn'). Toevallig daags na het dodelijk ongeval lanceerde de MIVB de campagne 'Uw veiligheid begint met goed opletten' opnieuw. De kernboodschap is: trams hebben altijd voorrang, ook op voetgangers.

Luid de bel
Zowel de MIVB als de BVG wil de veiligheidssituatie rond trams verbeteren. Zo rijden trams in Brussel en Berlijn continu rond met brandende lichten. Daarnaast rustte de BVG de nieuwste tramstellen uit met een luide elektronische bel. De Berlijnse vervoersmaatschappij verwierp wel het idee om trams permanent te laten claxonneren. Uit vrees voor klagende buurt­bewoners staat ook de MIVB weigerachtig tegenover zulke voorstellen.

De Duitse tramreizigersvereniging vroeg onlangs om oversteekplaatsen uit te rusten met stroboscopen die kort en fel flitsen wanneer een tram een gevaarlijke plek nadert. De BVG vreest dat dergelijke apparaten de andere weggebruikers zullen verblinden; de MIVB sluit soortgelijke veiligheidsmaatregelen in Brussel dan weer niet uit.
De kleur van de tramstellen is belangrijk voor hun zichtbaarheid. In Berlijn zijn de trams en bussen sinds de val van de Muur knalgeel, zoals vroeger in Brussel. Bovendien mag op de voorkant van de trams geen reclame hangen. In 2006 besliste de MIVB alle voertuigen grijs te schilderen, 'uit louter esthetische overwegingen'.

Onlangs verving de MIVB de oude halogeenkoplampen van de trams door beter zichtbare ledlampen; de BVG plant volgend jaar een eerste experiment met ledverlichting. Ten slotte plaatste de MIVB aan verschillende tramsporen chicanes, in Berlijn Z-Hekken genaamd. Die zigzagvormige hekken verplichten overstekende voetgangers om te stoppen op een tussenberm. Daarbij draaien ze zich automatisch in de richting vanwaar de trams komen.

In de Ierse hoofdstad Dublin reden tot 2004 geen trams rond. Toch veroorzaken de moderne, stille trams er weinig ongevallen. "En bij de enkele ongelukken die hier plaatsvonden, lag onoplettendheid van voetgangers aan de basis," stelt woordvoerster Dervla Brophy.

Toch breken niet alle Europese vervoersmaatschappijen zich het hoofd over de gevaren van trams. "Amsterdammers wéten dat het verkeer in de stad erg druk is en dat ze zich alert moeten gedragen," reageert Leonie Scholten, woordvoerster van het Gemeentelijk Vervoersbedrijf. "Met de actie Trammelant leggen wij scholieren uit hoe ze met het openbaar vervoer moeten omgaan. Maar voorts voeren we geen campagnes."

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Samenleving

Lees ook

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni