Shoppingtip: Het Ivoren Aapje

Het antiquariaat bestaat nu zeven jaar, maar het lijkt al of het er altijd is geweest. Toch gebeurt het nog dat mensen het hebben over De Gouden Olifant in plaats van over Het Ivoren Aapje.

Het was Frederik Deflo die zeven jaar geleden de leegstaande decoratiewinkel tegenover de Begijnhofkerk introk met een inboedel die hoofdzakelijk uit boekenkasten bestond. De titel van de eerste grote Nederlandse stadsroman over Brussel - Het Ivoren Aapje van Herman Teirlinck uit 1908 - leek hem een geschikte naam voor zijn antiquariaat. "Het zegt de mensen in ieder geval meer dan The Brussels Bookshop. Al merk je toch dat ze de naam niet altijd helemaal goed onthouden en dan beweren dat ze even naar De Gouden Olifant gaan of iets dergelijks." Er kwam ook al eens een man de boekhandel binnengelopen die na even te hebben rondgekeken vroeg of dit nu de Crèmerie de Linkebeek was - de bekende kaaswinkel die wat verder op de Oude Graanmarkt te vinden is.

Deflo is historicus van opleiding, maar kende als kind al het fenomeen bibliofilie. Zijn vader was zo obsessief met boeken bezig dat hij zijn bibliotheek haast beschouwde als een heiligdom dat achter slot en grendel verborgen moest worden gehouden. Van de weeromstuit wilde Frederik Deflo alle boeken die hij kocht aan de rest van de mensheid doorspelen. Hij opende in Antwerpen het antiquariaat met de naam 'K', naar de anti-held uit de Kafka-romans. "Het was ook een beetje een Kafkaiaanse winkel, want ik was eigenlijk meer met mezelf bezig dan met de klanten. Meestal was ik zo enthousiast over de boeken die ik inkocht dat ik bijna tachtig procent ervan voor mezelf hield. En dan was ik nog verwonderd dat het verkeerd liep."

Ondertussen heeft Deflo het allemaal wat leren relativeren en denkt hij wel aan zijn klanten. Al blijft zijn eigen smaak een belangrijk criterium bij het aankopen van boeken. Dat wil onder meer zeggen dat literatuur de belangrijkste plaats inneemt in zijn zaak. Nederlandse en naar het Nederlands vertaalde, maar ook literatuur in andere talen zoals het Engels, het Duits, het Russisch en een beetje Spaans en Italiaans. Het Ivoren Aapje staat dan wel vooral bekend als een Nederlandstalige boekhandel, de Engelstalige boeken waar veel Brusselaars uit het buitenland op af komen, vertegenwoordigen toch ongeveer de helft van de verkoop. Bij de non-fictie vind je vooral geschiedenis, filosofie en andere menswetenschappen. Boekenliefhebbers kunnen het ook signaleren als ze naar bepaalde zaken op zoek zijn. Deflo: "Zo kom je wel wat manieën op het spoor, want een mens is wat hij leest. Er komt hier bijvoorbeeld regelmatig een man die alles zoekt over kippen. En dat is dan nog redelijk onschuldig."

Wie geobsedeerd is door Brussel kan hier ook altijd wel terecht, want van de schrijvers die ooit van ver of dichtbij met Brussel te maken hadden, staat altijd wel iets in de kast: Barnard, Brouwers, Doff, Van Duijnhoven, Van Istendael, De Coster, Du Perron, Gijsen, Greshoff, Multatuli, Van Nijlen, Roggeman, Walravens.

Nieuwe boeken verkoopt Deflo niet omdat hij het boeiender vindt als het verleden zich aan het heden kan opdringen. Dat levert ook altijd een interessante etalage op waar een oude Nederlandse versie van Chaucers Canterbury Tales, Pulp van Charles Bukowski, de gedichten van Claus, het verzameld werk van Plato en een monografie over de Begijnhofkerk broederlijk naast elkaar staan. En wie Het Ivoren Aapje van Teirlinck eens wil lezen, kan het hier ook altijd kopen. Deflo heeft een aantal exemplaren staan op het kleine boekenplankje boven zijn bureau achteraan de winkel, waar hij meestal te vinden is.

:: Het Ivoren Aapje, Begijnhofplein 4, 1000 Brussel, 02-219.46.86
Open: di>za, 11>18.00