Volkstejoêter brengt The Bard: 'Shakespeare was een ket'

Michaël Bellon
© Brussel Deze Week
22/11/2012
Het Brussels Volkstejoêter viert zijn tien seizoenen met een heuse primeur. De nieuwe productie 'n Kat es gin poos is de Brusselse vertaling van De getemde feeks van niemand minder dan William Shakespeare.

D e getemde feeks is een van de meest gespeelde komedieklassiekers van Shakespeare. Het katje in kwestie - dat dus geen poes is - heet Katherina en kan niet zonder handschoenen worden aangepakt. Daarom heeft ze ook heel wat minder aanbidders dan haar zus Bianca. Maar vader besluit dat niemand Bianca zal trouwen voordat ook Katherina aan de man is geholpen. Petruchio neemt de handschoenen op, in een stuk dat slapstick combineert met een controversiële blik op man-vrouwrelaties, en dat door het BVT wordt opgevoerd mét jambische versvoeten en rijm. Daarover, en over de voorbije tien seizoenen Beeveetee, praten we met de stichtende leden Geert Dehaes (ook acteur), Claude Lammens (ook vertaler), Marc Bober (ook regisseur), en de jonge hoofdrolvertolkers Kathleen Seghers en Kevin Van Doorslaer (die debuteert).

Van wie komt het idee om met een Brusselse vertaling van Shakespeare uit te pakken?
Claude Lammens: "Toen we in 2009 met de artistieke werkgroep samenzaten om een route voor de toekomst uit te stippelen, ben ik zo roekeloos geweest om te zeggen dat we in ons tiende seizoen een Shakespeare moesten spelen. Zijn mooiste komedie is naar mijn smaak De getemde feeks, en ik was roekeloos genoeg om ze in de jambische versvoet en op rijm te willen vertalen."
Marc Bober: "Daar was je al mee bezig."
Lammens: "Ik ben al een Shakespeare-adept sinds mijn achttiende. Uiteindelijk heeft deze tekst me twee jaar werk gekost, maar ik ben fier op het resultaat. Het is een primeur en we wilden ook een literair verantwoord stuk maken, maar je mag ook niet vergeten dat Shakespeare een volkse schrijver was. Hij doorboorde het plafond tussen boven- en onderklasse. Hij hield ook van zwans, dubbelzinnigheden en schunnigheden - net als de Brusselaars. In feite was hij een ket."

Dringen de verzen de acteurs niet in een keurslijf?
Bober: "Je moet er op de juiste manier mee omgaan, door te doen alsof ze er niet zijn. Ritme en klank dragen de tekst wel vanzelf, zonder dat je er de klemtoon op moet leggen."
Kathleen Seghers: "Ik moet eerlijk toegeven dat ik nooit de indruk heb dat ik verzen op rijm aan het zeggen ben. Je voelt wel iets, maar het vloeit allemaal mooi in elkaar en er zit altijd een boodschap in."
Kevin Van Doorslaer: "Ik had Shakespeare al in het Frans en het Engels bestudeerd aan de theaterschool, maar mijn moedertaal is Brussels, dus is het magnifique om het in Brussels te doen. Maar je mag nen Brusseleir zijn zoveel als je wilt, je moet eraan wennen om Brussels te lezen als het geschreven staat. En het was veel tekst, dus ik ging met Shakespeare slapen en stond ermee op."

Het onderwerp blijft ook actueel.
Bober: "De strijd tussen de seksen, hé. Op het eerste gezicht is het allesbehalve vrouwvriendelijk wat er in het stuk wordt gedaan en gezegd. Maar tussen de regels en in sommige regels van Katherina voel je zeer duidelijk moderne standpunten. Dat is typisch Shakespeare: hij zal de opvattingen van toen niet duidelijk tegenspreken, maar verwerkt toch altijd zijn visie en commentaar."
Seghers: "De moral ès: onderschat de vraa ni!"
Van Doorslaer: "Dat is waar. Op het eind heeft zij haar goesting en hij niet. Zo is dat bij alle koppels: de man denkt dat hij de baas is, maar hij heeft niets te zeggen."
Bober: "Ik denk dat er tussen de twee een mooi akkoord en echte liefde ontstaat. Ze zijn van hetzelfde niveau, en door de creatieve spelletjes die ze spelen, komen ze elkaar tegemoet."
Lammens: "Shakespeare gaat altijd over authenticiteit, en dat wil een Brusselaar ook. Een ket doorprikt alles wat niet authentiek is."

Voor dit stuk staat het BVT weer met zeventien op het podium. Niet niks.
Geert Dehaes: "Het BVT kon van bij het begin rekenen op veel volk met talent en engagement. Bij de keuze van onze stukken willen we er dus ook voor zorgen dat die mensen aan hun trekken komen. Hoe meer we kunnen doen, hoe beter. In tien seizoenen zijn we van twintig naar honderd optredens per jaar gegaan. Maar we willen daarbij ook ambitie blijven tonen. Volks repertoiretheater in het dialect was een gat in de markt, en we blijven aan die vraag van het publiek voldoen, maar we proberen het ook wat op te voeden door de aansluiting met het hedendaags theater niet te verliezen. In die tien jaar hebben we in de keuze van onze stukken, maar ook in ons spel en in de scenografie, een enorme evolutie gemaakt. Met twintigduizend toeschouwers per jaar kun je je ook niet anders permitteren."

Die toeschouwers zijn Brusselaars, uitgeweken Brusselaars, maar ook andere Vlamingen.
Bober: "Mensen uit 'gemengde huwelijken', mensen die in hun jeugd verfranst zijn en het Brussels uit hun jeunesse willen horen. Gepensioneerden die aan zee zijn gaan wonen, maar speciaal terugkomen om te komen kijken."
Dehaes: "Ik denk dat we nog veel verder kunnen uitzwerven. We spelen al tien seizoenen in Brussel en de periferie, maar we hebben nu ook een uitwisselingsproject met het Vernieuwd Gents Volkstoneel van Bob De Moor. Het Brusselse dialect charmeert tot ver buiten Brussel. Waar hebben we nog eens een keer gezeten?"
Seghers: "In Mol!"
Lammens: "Daar hebben we wel wat trager moeten spelen."
Bober: "Dat was een kern-achtige voorstelling."
Dehaes: "Wat je ook ziet, is dat andere verenigingen de stukken die bij ons in première gaan, een jaar nadien ook spelen."
Seghers: "Eén gezelschap heeft zelfs al eens een stuk volledig gekopieerd door ook alle pasjes en alle bewegingen op basis van de dvd in te studeren. Waar blijft dan de creativiteit?"
Dehaes: "We hebben een covergroep! Dat bestond nog niet in het theater."


'n Kat es gin poos (De getemde feeks) van William Shakespeare door het Brussels Volkstejoêter, van 1 december tot en met 3 februari in Zinnema in Anderlecht. Kaartjes kosten 13 tot 15 euro; reserveren op 02-524.60.95 (maandag, woensdag en vrijdag van 8 tot 11 uur), op www.beeveetee.be en info@beeveetee.be

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Podium

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni