Opvanghuis Talita: Tijdelijke thuis voor vrouwen in moeilijkheden

In tien jaar tijd heeft Talita meer dan duizend mensen in moeilijkheden opgevangen. Maria Barros Garcia verblijft met haar twee kinderen in het opvanghuis in de Vlierwijk door echtelijke problemen. Net als bij andere bewoners sleept ook haar zoektocht naar een appartement aan.

T alita, Aramees voor 'meisje', is een opvanghuis voor vrouwen in de Vlierwijk, op een boogscheut van het Sint-Katelijneplein. In één decennium ving het huis ruim duizend vrouwen en hun kinderen op.

Maria Barros Garcia (38), haar zoon (2,5) en dochter (1,5) zijn drie van hen. In juli klopte de Brusselse met Spaanse roots aan bij het opvanghuis. Naar eigen zeggen kon ze niet anders dan vluchten voor de losse handjes van haar man. Voor alle duidelijkheid: Talita is geen vluchthuis. In dat geval zou het adres geheim zijn.

Talita biedt op de tweede en derde verdieping in kleine en grotere kamers plaats aan tien vrouwen en tien kinderen. Meer dan de helft van de vrouwen is tussen twintig en 39 jaar. Vorig jaar was zestig procent van buitenlandse herkomst, van wie een groot deel Marokkaans. Vier vijfde van de 33 getrouwde vrouwen had te maken met echtelijke problemen zoals lichamelijk of verbaal geweld. Elf van de twintig alleenstaande vrouwen hadden kinderen bij zich. Bij een derde van de gehuwde en niet-gehuwde moeders hadden de kinderen nog contact met de vader. Maar de relatie tussen vader en moeder is in een meerderheid van de gevallen conflictueus, staat in het jaarverslag te lezen.

Financiën regelen
Zodra ze bij Talita zat, begon Barros Garcia aan haar zoektocht naar "een goed appartement, dat geschikt is voor de kinderen". Tevergeefs, zo blijkt. "Ik krijg heel moeilijk een deftig appartement te pakken omdat ik OCMW-steun krijg. Verhuurders vertrouwen me niet: ze zeggen dat ik niet zal betalen."

Hiermee staat ze niet alleen. Heel wat bewoners in Talita stellen het met een leefloon of een andere tegemoetkoming, of ze hebben gewoonweg niks. Verhuurders van appartementen blijken weinig happig op zulke kandidaat-huurders; dat ondervindt Barros Garcia al enkele maanden.

Het tiental werknemers van Talita zorgt ervoor dat de vrouwen hun administratieve problemen met instellingen als het OCMW en het ziekenfonds aanpakken vooraleer ze de opvang verlaten. "Vaak moeten ze hun financiële situatie in orde brengen," zegt sociaal werkster Esther Brouwer (28). "Daarnaast zijn er vragen over onder meer dagbesteding, vorming, werk, een advocaat."

Brigitte Houtman (43) bevestigt de vele (soms complexe) vragen. De directrice en medeoprichtster kreeg in tien jaar tijd zo vaak te maken met problemen rond OCMW, ziekenfonds en werk dat ze graag meer 'maatschappelijke oriëntatie' in het onderwijs zou zien, zowel in het middelbaar onderwijs als bij nieuwkomers.

Grote familie
Naast de paperassen plant Talita allerlei andere taken. Elke vrouw kookt wekelijks een keer voor de hele groep. Ook bij het schoonmaken wordt iedereen ingeschakeld. Het is een beetje zoals thuis, met dat verschil dat de taken wekelijks veranderen, vertelt Barros Garcia. Voorts staan er ook sportieve of culturele momenten op het programma.

Gemiddeld blijft een volwassene twaalf weken in Talita. In het geval van Barros Garcia zal het langer duren. Maar dat maakt haar niet minder strijdbaar. "Het is hier zoals een grote familie, maar het is tijd om vooruit te gaan. Zodra ik een appartement heb én werk als schoonmaakster, probeer ik mijn droom te verwezenlijken: cliniclown worden."