Fanfakids in Ghana: Verhalen bij volle maan

Anne Brumagne
© Brussel Deze Week
03/09/2006
Met het geld dat ze overhielden aan de Kleurrijk Brusselprijs van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), trokken de Fanfakids uit Molenbeek deze maand naar Ghana om er een muziekstage te volgen bij de Afrikaanse muziekgroep Twerammpon Traditionals. De jonge percussionisten hielden er een dagboek bij (zie onderaan het artikel).

Wellicht zag u de Fanfa­kids tijdens een editie van de Zinneke Parade of tijdens een buurtfeest of muziekfestival al eens voorbij paraderen. Gekleed in hun opvallende gele plunjes toveren ze energieke, meeslepende ritmes uit hun trommels. Maar ze maken net zo goed muziek met zelfgemaakte pvc-drums, Marokkaanse nfars, Afrikaanse bellen en Brazi­liaanse tamborims.

De Twerammpon Traditionals is ook een muziekgroep van jongeren, die vanuit Cape Coast in Ghana actief is. Het is de bedoeling dat leden van deze Twerammpon Traditionals volgend jaar naar België komen, en hier mee optredens verzorgen. Hun bezieler is hen alvast voorgegaan: David Kwesi Acquah werkte enkele maanden mee als vrijwilliger in Centrum West, de thuishaven van de Fanfakids, en speelt mee met Rumblestiltskin. Dat is een van de percussiegroepen die opereert vanuit de schoot van de Krijtkring, de muziekeducatieve organisatie die uit de grond werd gestampt door Luk Mishalle.

Maar Twerammpon Traditionals (TT) is meer dan een muziekgroep. Veel van de kinderen die er actief in zijn, hebben nauwelijks een bed om in te slapen en leven op de straat. De groep probeert hen zo goed mogelijk op te vangen. Met de opbrengst van de workshops probeert David de kinderen naar school te laten gaan.

Op hun reis naar Ghana werden de Fanfakids onder meer begeleid door Bart Nagels en Daphne Roomer. Zij maakte foto's en vroeg de kinderen stukjes te schrijven over hun belevenissen, tekstjes die ze allemaal mooi bij elkaar plakte in het grote dagboek van de reis. Nagels maakte opnamen van de nieuwe ritmes die de kinderen 's ochtends tijdens de stages kregen aangeleerd, en die wellicht achteraf door componist Jo Zanders zullen worden verwerkt in nieuw repertoire voor de Fanfakids.

Natuurlijk betekende de reis naar Ghana véél meer voor de kinderen dan alleen een muziekstage. Bij de eerste kennismaking met de TT vroegen ze honderduit over de voor hen vreemde namen van de Afrikaanse musici. Waarom heet iemand Kofi of Kwesi? Omdat dat verwijst naar de dag waarop je geboren bent. Kofi op vrijdag, bijvoorbeeld.

De Fanfakids sliepen op matrassen op de grond in een oude school, en ze moesten zelf de ruimte schoon houden om ongedierte af te schrikken. Ze gingen naar het oude fort kijken van waaruit vroeger de slaven werden verscheept. Ze leerden dat het in Afrika de gewoonte is dat er bij volle maan verhalen verteld worden. Ze trokken naar een dorp waar velen nog nooit een blanke hadden gezien en gaven er een optreden. Yas­sine kreeg malaria, ondanks voor de voorzorgsmaatregelen die waren getroffen, maar gelukkig werd hij weer beter. Ze gingen naar het paleis van een koning, maar dat was wat teleurstellend, want het bleek om een gewone villa te gaan. In een wildpark zagen ze olifanten, wrattenzwijnen, bambi's en antilopen.

De kinderen nemen in hun gezamenlijke dagboek geen blad voor de mond: op sommige dagen willen ze gewoon naar huis, hebben ze zich rot verveeld als ze een hele tijd onderweg zijn geweest. Maar soms klinkt het ook blij dat ze net de mooiste dag van hun leven hebben meegemaakt. Reken maar dat als het de volgende keren volle maan is boven Molenbeek, ze nog veel verhalen te vertellen zullen hebben.

Dagboek van de Fanfakids, op muziekstage in Ghana

Josje, 2 augustus
"We hebben een Afrikaans liedje leren spelen. De Fanfakids mochten niet in de zee spelen. We hebben zelf ook een paar van onze liedjes gespeeld. Wel op het strand. Héél lekker fruit. Veel kinderen tegengekomen."

Jawad, 3 augustus
"Ik vond het een goeie dag want 't was mijn verjaardag en wij zijn naar het dorp geweest. 't Is de eerste keer dat ze witte kinderen zagen. Wij hebben opgetreden en ze vonden dat heel prachtig en wij hebben ook een cola gedronken."

Yahya, 7 augustus
"Yassine heeft malaria. Hij is naar het ziekenhuis geweest. Ze hebben een naald in zijn armen gestoken. Daarna zijn we naar de zee spelletjes gaan spelen."

Josje, 8 augustus
"Een repetitie zoals altijd, maar wel met dansen. En naar het meer gaan kijken. Naar het dorp om op te treden en cadeautjes af te geven. Ik heb mijn stiften en balpennen meegenomen. Op weg naar het dorp verheugde ik me er al op om al die blije gezichtjes te zien als ze een cadeautje kregen. Toen we er kwamen zongen we in een open kapelletje de liedjes die we hadden geleerd. En juist daarna gingen we er stiekem vandoor om ons kostuums aan te trekken. Gedaan met spelen kwamen ineens alle kinderen naar een mevrouw die normaal de cadeautjes moest uitdelen. Alle kinderen duwden en trekten. De mevrouw hield de kinderen tegen. Ik had een jongetje gezien met maar één been die werd omver gelopen en vertrappeld. Ik moest bijna huilen en Marjolein was over haar toeren."

Karim, 9 augustus
"Mijn eerste indruk van het dorp: ik was verbaasd toen ik zag dat al die kinderen met te grote, te kleine, gescheurde kleren zag. De huizen waren gewoon van zand en aarde gemaakt, maar dat is niks vergeleken met wat nu komt: er was een kind met scheurbuik van drie die niet lang meer te leven heeft."

Adel, 12 augustus
"Lang wachten op ontbijt. Toch gekregen. Eten lekker maar lang wachten. En ik kreeg het laatst en moest delen met Bart (2 uur wachten). Daarna naar het paleis van de koning geweest. Veel uitleg gekregen. Was leuk."

Ming, 13 augustus
"Gisteren zijn we naar het paleis van de koning geweest en we hebben heel veel geleerd. En we hebben ook zijn strijdmantel gezien en die was heel erg zwaar omdat er veel goud op zat en het was heel erg moeilijk om te vechten. Toen zijn we gaan eten in een restaurant en Marjolein was flauw gevallen."

Yahya, 14 augustus
"We zijn vandaag om 5h30 opgestaan om olifanten te gaan bekijken. Er was een gids. In het begin hebben we een olifant gezien waarvan de gids zei dat die al heel lang in dit park woonde, en dus al veel gewoon was van mensen. Daarna hebben we heel veel steenbokken en everzwijnen gezien. Daarna hebben we drie olifanten gezien van heel dicht bij. Er waren er twee aan het spelen. Daarna was er een aap aan mijn voeten. Daarna zag ik er heel veel. Daarna hebben we een soort antilope gezien en daarna was het gedaan. Daarna ontbeten. We hebben voor een keer cornflakes gekregen. Daarna zijn we in een auto gegaan. We zijn in een school gaan optreden en daarna hebben we gevoetbald met de kinderen."

Karim, 17 augustus
"We zijn vandaag voor de derde keer naar het arme dorpje geweest maar deze keer niet om speelgoed, bekertjes of snoep uit te delen maar voor activiteiten. Onze eerste opdracht was maïs plukken en op ons hoofd de maïs naar het dorpje dragen."

Yahya, 18 augustus
"Eindelijk de laatste dag. We zijn vroeg opgestaan om ons valies klaar te maken. Daarna hebben we souvenirs gekocht. Daarna het triestigste moment: afscheid nemen van Twerammpon Traditionals. In het eerste vliegtuig heb ik geslapen, in het tweede niet. We zijn in België."

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Samenleving

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni