Het waanzinnige leven van prinses Charlotte

Een dot van een kind was ze. Later werd ze een van de mooiste vrouwen van Europa, meende haar vader, koning Leopold I. Maar het lot van Charlotte, keizerin van Mexico, was tragisch. Wat weten we eigenlijk over haar? Weinig, blijkt uit een kleine, intimistische tentoonstelling in het BELvue Museum.

E en sterke persoonlijkheid moest ze aankweken, vond haar vader. Charlotte (1840-1927) studeerde Latijn, wiskunde, aardrijkskunde, literatuur, geschiedenis. Ze sprak vloeiend Frans, Engels, Duits, Spaans, Italiaans. Dat waren de sociale vaardigheden voor een toekomstige koninklijke eega.

Zo zag de carrièreplanning van Charlotte, prinses van België, enige dochter van de eerste landsvorst, eruit. Kan­­didaten genoeg, maar uiteindelijk mocht Charlotte van papa kiezen. Op voorwaarde dat het een 'gelijkwaardig' manspersoon was. Het werd aartshertog Maximiliaan van Habsburg-Lotharingen, broer van de Oostenrijkse keizer.

Charlotte was zeventien toen ze in Brussel trouwden. Samen bestierden ze een tijdje Milaan en Mexico. Tussendoor brachten ze gelukkige jaren door in het kasteel Miramar nabij Triëste.

'Mon ange', zoals Maximiliaan haar noemde, raakte er gefascineerd door de zee. "Wij noorderlingen hebben er geen besef van hoe blauw een zee er kan uitzien. Toen ik haar voor de eerste keer zag, werd ik overweldigd door een onvoorstelbare geestdrift." Dat enthousiasme bracht ze over in haar schilderijtjes en aquarellen, die nu te zien zijn in Brussel. Ja, de Belgische prinses schilderde (zoals haar moeder, koningin Louiza-Maria): niet zonder talent, wel zonder voldoende oefening. Haar 'Zonsondergang op zee' en haar Venetiaanse panoramaatjes getuigen van gedrevenheid.

Na het onverkwikkelijke Mexicaanse avontuur, waarbij haar echtgenoot gefusilleerd werd (wat men haar maandenlang niet vertelde), trok ze zich terug in die door Maximiliaan bedachte villégiature. Argwanend dronk ze alleen water uit de fontein, en bij straatkraampjes at ze gepofte kastanjes. Uit vergiftigingsangst at ze met een kat op schoot die de eerste brokjes kreeg. Dat staat - met een paar pittige privé­verhalen - te lezen in de archieven van Adrien Goffinet. Deze adviseur van Leopold II kreeg in 1867 de opdracht om de labiele Charlotte naar haar geboorteland te halen. De (intussen) aartshertogin wilde niet weg uit Italië.

Op basis van zijn notities, aangekocht door het Erfgoedfonds van de Koning Boudewijnstichting, is nu een boek met zijn wedervaren, het gekonkel en de intriges rond die terugkeer verschenen. Goffinet slaagde in zijn opdracht: Charlotte overleed nabij Brussel.

De tentoonstelling Charlotte van België, de jaren van geluk is tot en met 10 juni te zien in het BELvue Museum, Paleizenplein, 1000 Brussel. Het boek De terugkeer van Charlotte. Juli 1867 - een delicate opdracht voor baron Adrien Goffinet is daar te verkrijgen of te bestellen op 070-233.728 of publi@kbs-frb.be